بررسي شاخص‌هاي بيوشيميايي سرم خون در مولدين ماده بالغ و در حال بلوغ ماهي سفيد (Rutilus frisii kutum Kamenskii, 1901) درياي خزر

Study on some biochemical indices in maturated and maturing femaleʹʹs kutum (Rutilus frisii kutum)

شاخص‌هاي خوني در فيزيولوژي ماهي بسيار تاثيرگذار مي‌باشد، لذا با شناخت صحيح از وضعيت خوني ماهي سفيد مي‌توان راندمان حفظ، بازسازي، تكثير و پرورش اين ماهيان ارزشمند را افزايش داد. در اين بررسي مقادير شاخص‌هاي بيوشيميايي سرم خون تعداد 35 قطعه مولدين ماده بالغ و 45 قطعه مولد در حال بلوغ ماهي سفيد صيد شده از حوضه جنوب غربي درياي خزر واقع در استان گيلان و رودخانه سفيد رود از اسفند تا ارديبهشت سال 1387 مورد‌اندازه گيري قرار گرفت. پس ازخون گيري، آناليزميزان غلظت كلسيم، منيزيم،كلسترول، گلوكز وپروتيين كل با روش طيف سنجي (اسپكتروفتومتر) و آناليز ميزان غلظت سديم و پتاسيم با دستگاه فليم فتومترانجام شد. در هر گروه از مولدين بالغ و درحال بلوغ يون‌هاي سديم، كلسيم، پتاسيم و منيزيم به ترتيب بيشترين تا كمترين ميزان و غلظت كلسترول بيشتر از گلوكز و گلوكز بيشتر از پروتيين كل بود. نتايج مطالعه مقايسه اي بيان گر اين مطالب مي‏باشند كه تفاوت غلظت مقدار يون كلسيم و ميزان پروتيين كل در دو گروه مولدين معني دار است(01/0 p < ). غلظت كلسيم و پروتيين كل به ترتيب (3/0± 6/3و72/18± 13/44) در گروه مولدين در حال رسيدگي بيشتر از مولدين رسيده (5/0± 4/2-62/19± 04/28) بوده است. هم چنين مقدار گلوكز و كلسترول هم در دو گروه مولدين اختلاف معني داري داشت (01/0p < ) به گونه اي كه در مولدين رسيده ميزان گلوكز و پتاسيم به ترتيب (73/1653ميلي گرم در دسي ليترو 9/2ميلي مول در ليتر) گلوكز بيشتر و پتاسيم كمتر از مولدين در حال رسيدگي (67/1266ميلي گرم در دسي ليترو2/3ميلي مول در ليتر)‌اندازه‌گيري شد. اما بين غلظت ساير پارامترهاي يوني سديم و منيزيم در اين دو گروه ماهيان مولد اختلاف معني داري مشاهده نشد (05/0p > ). ارزيابي و تشخيص وضعيت فيزيولوژيكي شاخص‌هاي يوني و متابوليتي مولدين و تعيين ميزان و‌اندازه آن جهت برآورد، حفظ و نگهداري ذخاير ماهيان اقتصادي براي انجام توليد مثل مصنوعي و دستيابي به بهترين شرايط تكثير غير طبيعي ضروري است.

Blood indices are very important in fish physiology, the more knowledge of blood indices of fishes,the more ability of breeding, culturing and restocking of them. This study was conducted in Sefid-rud river of southern Caspian Sea and amounts of biochemical indices in 35 maturated and 45 immature female Kutum blood were determined. Fish samples were collected monthly from March to May in 2008. Blood samples were taken from the caudal vessels calcium, magnesium, potassium glucose and total protein was measured with spectrophotometer and sodium and potassium with flame photometer.. No abnormalities or pathological changes in the ovarian or body of the investigated fish were detected. The results showed that Sodium , potassium, calcium and magnesium in maturated and immature were maximum to minimum respectively and concentration of cholesterol was more than glucose and glucose was more than total protein in maturated and immature serum blood respectively. There was a significant correlation between calcium and total protein in maturated (4.24±0.05 mmol/l, 3.04±19.62 mg/dl) and immature specimen (8.02±0.14 mmol/l, 4.11±18.72 mg/dl) (P < 0.01). The differentiation between glucose with cholesterol in maturated (87.73±56.29 mg/dl, 475.29±64.16 mg/dl) and immature specimen (45.04±21.09 mg/dl, 347.26±95.12 mg/dl) was significant (P < 0.01). According to influence of ionic and nonionic blood’s plasma on regulation of reproduction and growth in kutum, can use in management of reproduction and culture of this valuable species. According to influence of ionic and nonionic blood’s plasma on regulation of reproduction and growth in kutum, have an important role and can use in management of reproduction and culture of this valuable species.