بررسي تاثير مداخله ي آموزشي بر رفتارهاي پيشگيري كننده از سرطان پوست در دانش آموزان دختر دبيرستاني شهر يزد بر مبناي تيوري انگيزش محافظت

The Effect of Education Based on Protection-motivation Theory on Skin Cancer Preventive Practices Among Female High School Students in Yazd

زمينه و هدف: سرطان پوست شايع ترين نوع سرطان در شهر يزد مي باشد و دوران كودكي و نوجواني يك زمان مهم و ويژه براي پيشگيري از سرطان پوست در آينده است. در اين مطالعه بر آن شديم تا به بررسي تاثير مداخله ي آموزشي بر رفتارهاي پيشگيري كننده از سرطان پوست در دانش آموزان دختر دبيرستاني شهر يزد بر مبناي تيوري انگيزش محافظت بپردازيم. روش تحقيق: اين مطالعه ي تجربي بر روي 360 دانش آموز دختر از 4 دبيرستان دخترانه در دو گروه آزمون (180 نفر) و شاهد (180 نفر) انجام شد. پرسشنامه اي مشتمل بر سازه هاي تيوري انگيزش محافظت در دو مرحله توسط هر دو گروه آزمون و شاهد، قبل و 2 ماه بعد از اجراي مداخله ي آموزشي تكميل شد. داده ها توسط نرم افزار آماري SPSS و آزمون هاي آماري آناليز واريانس يك طرفه، تي مستقل و زوجي، كاي اسكوير، ضريب همبستگي خطي پيرسون و آناليز رگرسيون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: در گروه آزمون بين ميانگين نمرات تمام متغيرهاي مورد مطالعه قبل از مداخله ي آموزشي با دو ماه بعد از آموزش اختلاف معني دار وجود دارد (001/0p=). در حالي كه در گروه شاهد اختلاف معني‌داري از لحاظ آماري ديده نشده است (05/0p > ). بعد از مداخله ي آموزشي اختلاف تمامي متغيرها در دو گروه مورد بررسي معني دار شده است (05/0p < ). نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه، اثر بخشي مداخله را بر اساس تيوري انگيزش محافظت در جهت تغيير نگرش ها و رفتارهاي مربوط به خطر سرطان پوست حمايت مي كند.

Background and Aim: Skin cancer is the most prevalent type of cancers in Yazd city. Childhood and adolescence are important times for preventing the skin cancers. The aim of this study is to survey the effect of education based on protection-motivation theory on skin cancer preventive practices among female high school students in Yazd. Materials and Methods: This was an experimental study. The participants were 360 female students from four high schools in Yazd city, Iran. They were divided into two groups (180 in case group and 180 in control group). A self-report questionnaire was used to assess the variables, threat appraisal at pretest and follow-up. The questionnaire was distributed before the intervention (pre-test) and following at a two-month interval. T-test, ANOVA, Chi-square, paired t-test, Pearsonʹs correlation coefficients were used to analyze the data. Results: There was a significant difference between the mean grade score of all of the variables in case group, in pre-test and follow up phases (p<0.05). No significant difference was seen between mean grade scores of variables in control group in pre-test and follow up phases (p>0.05). A significant difference was found between all the variables mentioned in the case and control groups in follow-up (p<0.05). Conclusion: The findings support the effectiveness of a PMT-based intervention to change the attitude and behavior associated with skin cancer risk.