مقايسه مقدار ترسيب كربن خاك در جنگلكاري هاي خالص سوزني برگ و پهن برگ (مطالعه موردي: طرح جنگلداري دهميان، مازندران)

A comparison of soil carbon sequestration in hardwood and softwood monocultures (Case study: Dehmian forest management plan, Mazindaran)

تراكم دي اكسيدكربن اتمسفر در اثر فعاليت هاي انساني، روند گرم شدن كره زمين را بسيار افزايش داده است. اكوسيستم‌هاي جنگلي و مديريت بهينه آن، نقش بسيار مهمي در جذب كربن اتمسفر ايفا مي كند. اين تحقيق با هدف بررسي تاثير جنگلكاري هاي طرح جنگلداري دهميان در مقدار ترسيب كربن خاك انجام گرفته است. نمونه برداري خاك به صورت منظم تصادفي و از عمق هاي 10-0 و 20-10 سانتي متري انجام گرفته است. در مجموع، 54 نمونه خاك از 4 توده 35 ساله جنگلكاري شده با گونه هاي پيسه آ (Picea Abies L. Krast)، كاج سياه (Pinus nigra Arn)، ون (.Fraxinus excelsior L) و بلوط بلند مازو (Quercus castanifolia C.A.Mey) برداشت و به آزمايشگاه منتقل شد. مشخصه هاي بافت خاك، اسيديته خاك، وزن مخصوص ظاهري، هدايت الكتريكي، كربن آلي و نيتروژن كل در آزمايشگاه اندازه گيري شد. نتايج نشان مي دهد كه ترسيب كربن خاك در توده پيسه آ (3/124 تن در هكتار) به طور معني داري (05/0P < ) بيشتر از كاج سياه (7/94 تن در هكتار)، ون (6/87 تن در هكتار) و بلوط بلندمازو (1/78 تن در هكتار) است. مقدار كربن آلي، اسيديته، نيتروژن و هدايت الكتريكي خاك در بين توده هاي مورد بررسي، اختلاف معني داري را نشان مي دهد (01/0P < ). نتيجه رگرسيون گام به گام نشان داد كه درصد نيتروژن و نسبت كربن به نيتروژن به ترتيب از مهم ترين اجزاي تاثير گذار بر مقدار كربن آلي خاك در توده هاي بررسي شده است.

Emission of carbon dioxide via human activities is known as the main cause of global warming. Appropriate forest management practices can have effective role to mitigate carbon emission as well as adsorb atmospheric carbon. The present research was carried out to investigate the effect of 35 years old Common ash (Fraxinus excelsior L.), Chestnut-leaved Oak (Quercus castaneifolia C.A.Mey), Norway spruce (Picea abies L. Krast) and Black pine (Pinus nigra Arn.) plantations on soil carbon sequestration in Dehmian plantation. Systematic soil sampling was done randomly. Totally 54 soil samples were taken from the top soil layers (0 – 10 and 10 – 20cm depths) in four plantations. Soil texture, pH, bulk density, electrical conductivity, organic carbon and total nitrogen were measured in the laboratory. Analysis of variance indicated that the amount of soil carbon sequestration of softwood plantations stands increased in comparison with hardwood ones. Results showed that the amount of soil carbon sequestration in Norway spruce stand (124.27 ton/ha) was significantly (P < 0.05) higher than Black pine (94.67 ton/ha), Common ash (87.58 ton/ha) and oak (78.11 ton/ha). Results of stepwise regression showed that nitrogen percentage and C/N ratio were the most important factors affecting soil organic carbon content.