نقد علمي يا اعمال نظر شخصي بر مقاله "مشكلات آموزشي دانشكده پزشكي"

ضمن تشكر از توجه و دقت خوانندگان محترم مجله به محتواي مقالات چاپ شده، درباره نقد جناب آقاي دكتر خزاعي (1) در مورد مقاله "مشكلات آموزشي دانشكده پزشكي كرمانشاه از ديدگاه دانشجويان" (2) ذكر نكات زير ضروري به‌نظر مي‌رسد. در مطالعات كيفي، حجم نمونه و شيوه نمونه‌گيري مانند خيلي از قسمت‌هاي ديگر، متفاوت از مطالعات كمي است و در آن اشباع اطلاعاتي مهم است نه تعداد نمونه‌ها. زماني كه اشباع اطلاعاتي حاصل گردد، نمونه‌گيري متوقف مي‌شود، به طوري كه ممكن است تنها 2 نمونه براي رسيدن به پاسخ سوال تحقيق كافي باشد (5-3). روش پژوهش مطالعه مورد بحث، كيفي و از نوع پديدارشناسي بوده (2) و يكي از روش‌هاي نمونه‌گيري در پژوهش‌هاي پديدارشناسي، نمونه‌گيري هدفمند است (3) و اين مطالب در بخش مواد و روش‌هاي مقاله مورد بحث، آمده است ولي ظاهراً موردتوجه منتقد محترم قرار نگرفته است. در پژوهش حاضر، ضمن مشورت با مسيولين آموزشي دانشكده پزشكي و مراكز آموزشي درماني، دانشجويان واجد شرايط، مطابق با هدف پژوهش، انتخاب و دعوت شدند. در اين نوع مطالعات، ادعايي در مورد تعميم‌پذيري نتايج به كل جامعه پژوهش وجود ندارد. لذا طرح سوالاتي مانند " آيا بررسي نظرات 6 نفر از يك دوره آموزشي، مي‌تواند منعكس‌كننده نظرات تمامي آنان باشد ؟!" (1) در نقداين مقاله جاي تامل دارد. در مورد نقد عنوان مقاله، عنوان مذكور در هر دو مرحله تصويب طرح تحقيقاتي و پذيرش مقاله براي چاپ، مورد مذاكره قرار گرفته و نظرات اساتيد و كارشناسان محترم در آن لحاظ شده و عنوان حاضر، مورد تاييد آن‌ها قرار گرفته است. چنان‌چه هريك از عناوين موردنظر منتقد محترم، انتخاب مي‌شد همه جوانب تحقيق حاضر را در بر نمي‌گرفت. عدم وجود عنوان مشابه در مطالعات ديگران نيز دليلي بر ضعف عنوان اين مقاله نيست. در مورد اطلاع نويسندگان از دانشكده پزشكي، ادعايي وجود ندارد. هرچند نويسندگان با مشكلات دانشكده نيز آشنايي خوبي دارند.آن‌چه از نتايج تحقيق در مقاله آورده شده تنها نكته نظرات دانشجويان است و با وجود اين‌كه گروه تحقيق، تمام تلاش خود را براي استخراج اطلاعات صحيح، به‌كار گرفته اما مسيول درستي و يا نادرستي اظهارات افراد نمونه نيست (2). ضمناً علي‌رغم ادعاي منتقد محترم، دانشكده پزشكي در مقطع علوم پايه، عضو هيات علمي با پايه پزشكي هم دارد. در ساير موارد، منتقد محترم نظرات دانشجويان را مورد نقد قرار داده (1) كه در حيطه قضاوت نويسندگان مقاله نمي‌گنجد، چرا كه مقاله فقط بيان‌كننده نكته نظرات دانشجويان است (2). در خاتمه، قضاوت نهايي در مورد مقاله مذكور و نامه آقاي دكتر خزاعي و پاسخ اينجانبان، به عهده خوانندگان فهيم مجله و صاحب‌نظران مي‌باشد و از نظرات آقاي دكتر خزاعي، بار ديگر تشكر و قدرداني مي‌شود.