برآورد اثر بازگشت افزايش كارايي انرژي در ارتباط با مصرف خانوارها و انتشار دي اكسيدكربن در ايران

Estimating the Rebound Effect of Increasing Energy Efficiency Associated with Household Consumption and‎Co 2 Emission in Iran

افزايش كارايي انرژي به عنوان يكي از جنبه هاي پيشرفت تكنولوژي، از ابزارهاي اصلي براي كاهش مصرف انرژي و كاهش انتشار گاز دي اكسيدكربن به شمار مي رود. افزايش كارايي انرژي سبب كاهش قيمت انرژي و خدمات انرژي مي شود و در نتيجه درآمد واقعي مصرف‎كنندگان افزايش خواهد يافت. تقاضاي انرژي و خدمات انرژي با كاهش قيمت آن‎ها افزايش مي يابد و بنابراين مصرف انرژي افزايش بالا مي رود. هم‎چنين افزايش درآمد واقعي موجب افزايش مصرف ساير كالاها مي شود و اين نيز به نوبه‎ي خود مصرف انرژي را افزايش مي‎دهد. به طور خلاصه، كاهش قيمت انرژي، كاهش قيمت خدمات انرژي و افزايش درآمد واقعي سبب مي شوند كه انرژي اندوزي واقعي كم‎تر از انرژي اندوزي بالقوه باشد. اين امر در متون اقتصادي با عنوان «اثربازگشت» شناخته شده است. هدف اصلي اين مقاله برآورد «اثر بازگشت» با بررسي اثر افزايش كارايي انرژي بر مصرف خانوارهاي ايراني و انتشار دي-اكسيدكربن مي باشد. فرض مي‎شود پيشرفت تكنولوژي برون‎زا است. در سه سناريوي مختلف با استفاده از شبيه‎سازي افزايش كارايي انرژي و تابع تقاضاي تقريباً ايده آل، اثر افزايش كارايي انرژي بر مصرف خانوارها و انتشار دي اكسيدكربن بررسي مي شود. نتايج نشان مي دهند در همه‎ي سناريوها افزايش كارايي انرژي سبب افزايش مصرف برخي از كالاها و كاهش مصرف بقيه‎ي كالاها شده است. اثر بازگشت برآورد شده تقريباً 98 درصد مي باشد و بيانگر آن است كه افزايش كارايي انرژي، به مقدار بسيار جزيي مصرف انرژي و انتشار دي اكسيدكربن را كاهش مي دهد. هم‎چنين در نرخ‎هاي بالاتر افزايش كارايي انرژي، اثر بازگشت كوچك‎تر است و نشان مي‎دهد در نرخ‎هاي بالاتر، افزايش كارايي انرژي به منظور كاهش مصرف انرژي و انتشار دي‎اكسيدكربن كارا تر است.