مقايسه چند حشره‌كش متداول براي محلول پاشي طعمه عليه حشرات كامل مگس ميوه زيتون

Comparison between current insecticides for bait spray against olive fruit fly, Bactrocera oleae (Dip.: Tephritidae)

مگس ميوه زيتون Bactrocera oleae تا سال 1383 آفت قرنطينه‌اي خارجي زيتون محسوب مي‌شد و در حال حاضر مهم ترين آفت زيتون در كشور ما مي‌باشد. اين تحقيق به منظور بررسي امكان استفاده از روش محلول پاشي طعمه در شرايط اقليمي ايران، طي سال‌هاي 86-1384 در باغ آزمايشي زيتون در منطقه طارم سفلي، استان قزوين و در قالب طرح آزمايشي بلوك‌هاي كامل تصادفي، در چهار تيمار شامل: 1- مخلوط پروتيين هيدروليزه 3% + دلتامترين (امولسيون 5/2%) 1 در هزار 2- مخلوط پروتيين هيدروليزه 3% + ديمتوات (امولسيون 40%) 2 در هزار 3- اسپينوساد (GF-120) 2 در هزار 4- شاهد در سال 1386 دو تيمار ديگر شامل، مخلوط پروتيين هيدروليزه 3% + مالاتيون (امولسيون 57%) 1 در هزار و عصاره گياه آنغوزه (Assa fetida) به ميزان 20% به تيمارها افزوده شد. آزمايش در چهار تكرار اجرا گرديد. بر اساس نتايج تحقيق و با تاكيد بر مسايل زيست محيطي، صرفه اقتصادي و اختلاف ناچيز درصد آلودگي توصيه مي‌شود، براي كنترل مگس ميوه زيتون با روش محلول پاشي طعمه، از تركيب پروتيين هيدروليزه 3% + دلتامترين (امولسيون 5/2%) 1 در هزار به روش يك درخت در ميان، روي 2-1 متر مربع از شاخه و برگ درخت در جهت جنوب غربي استفاده گردد. در انبوهي جمعيت آفت در سطح پايين‌تر از آستانه زيان اقتصادي (كمتر از 5-3 عدد حشره كامل مگس ميوه زيتون جلب شده به تله مك فيل طي پنج روز) مي‌توان تركيب اسپينوساد (GF-120) را نيز بكار برد.

The olive fruit fly, Bactrocera oleae Gmelin was listed as a quarantine pest in Iran since its resurgence in many parts of the world. Now it is considered the most important pest on olive in Iran. The nature and rapid distribution of the pest prioritized the emergency control measures in order to slash down the ever-increasing crop loss in infested areas. Therefore a study was conducted to compare the conventional method of liquid chemical spray with the bait spray technique during 2005-07. The study was conducted through a RCBD design including 4 treatments as: 1- Hydrolized protein (%3) mixed with 0.001 concentration of deltamethrin (EC 2.5%), 2- Hydrolized protein (%3) mixed with 0.002 concentration of dimethoate (EC 40%), 3- 0.002 concentration of spinosad (GF-120) and 4- Control (no treatment). Each treatment was replicated 4 times. In the second year of the experiments two more treatments were also added in studies including: Hydrolized protein (%3) mixed with 0.001 concentration of malathion (EC %57) and 20% concentration of Assa fetida extract.The results revealed significant differences among treatments. Based on the comparative analysis and considering the environmental hazards of chemical control, it could be recommended that the application of the hydrolyzed protein (%3) mixed with 0.001 concentration of deltamethrin (EC 2.5%) on about 1-2 m2 foliage canopy areas in South West direction of every other tree would control economically and efficiently the olive fruit fly. However, the spinosad could be a more rational alternative when the pest would occur in low densities (about 3-5 adult flies captured by MacPhail traps for 5 days).