مقايسه ساختار و تزيينات چوبي مسجد جامع ابيانه با مساجد چوبي آذربايجان شرقي

Comparing the Structure and the Wooden Ornaments of Abyaneh Jame’ Mosque, with the Wooden Mosques in the Eastern Azarbaijan.

مسجد نيايشگاه و محل گردهمايي مسلمانان در اقصي نقاط جهان است. مسجد قدمتي به تاريخ اسلام دارد چرا كه بناي اولين مسجد با ورود پيامبر اسلام به مدينه و به دست آن حضرت پاي هگذاري شد لذا مساجد از مصاديق بارز جامعه اسلامي است. نق شآفريني مساجد در عرص ههاي مختلف جامعه اسلامي، توسعه و گسترش فرهنگ و تمدن اسلامي را به دنبال داشته است. البته نم يتوان تاثير فرهنگ و شرايط اقليمي هر جامعه را بر نوع معماري آن ناديده انگاشت. از همي نرو مساجد با ساز ههاي چوبي نيز از جمله عنصر معمار ياند كه تحت شرايط اقليمي به وجود آمد هاند. مساجد چوبي آذربايجان شرقي و مسجد جامع ابيانه نيز از جمله مساجد چوب ياي هستند كه الها مبخش معماري صفويه به ويژه در شهر اصفهان بود هاند. عناصر معماري مسجد جامع ابيانه و مساجد آذربايجان شرقي سه گروه صرفا ساز هاي، صرفا تزييني و ساز هاي- تزييني را شامي م يشود. عناصر ساختاري مساجد از جمله شا هتيرها، تير كها، ستو نهاي چوبي و سقف چوبي در هر دو گروه يكسان بوده وليكن در برخي موارد نيز از قبيل وجود صندوقچ هها در مساجد آذربايجان و نبود آ نها در ابيانه و وجود قا بهاي چوبي در سقف مسجد ابيانه و به جاي آ نها تخت ههاي باريك به نام پردو در مساجد آذربايجان شرقي را م يتوان از وجوه آ نها برشمرد. البته پردوها در سقف مسجد ابيانه براي پر كردن فضاهاي خالي قا بهاي چوبي به كار م يروند. روش تحقيق اين نوشتار تحليلي- توصيفي و ابزار گردآوري اطلاعات كتابخان هاي و ميداني است.