بررسي ارتباط ميان ابعاد مثبت و منفي عزّت نفس با سلامت رواني از طريق نقش ميانجي گر فرسودگي شغلي در زنان متاهّل و مجّرد

An Investigation of the Relationship between Positive and Negative Aspects of Self-Esteem and Mental Health with regard to the Mediating Role of Job Burnout in Women Teachers

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسي رابطه ي ميان دو بعد عزّت نفس (خودارزنده سازي و خودناارزنده سازي) با سلامت رواني با ميانجي گري فرسودگي شغلي است. روش: جامعه ي آماري شامل كلّيه ي معلّمان زن مدارس شهرستان شادگان بودند كه از ميان آنها يك نمونه ي تصادفي چند مرحله اي به تعداد 120 نفر انتخاب شدند. در اين پژوهش -كه يك طرح توصيفي از نوع همبستگي بود- سه آزمون عزّت نفس روزنبرگ (1963)، فرسودگي شغلي مسلش (1981) و سلامت عمومي گلدبرگ (1978) استفاده گرديد. يافته: به منظور تحليل داده ها، از روش مدل يابي معادلات ساختاري استفاده شد و تجزيه و تحليل مدل پژوهش با نرم افزار Amos18 انجام گرفت. شاخص هاي برازش مدل يابي معادلات ساختاري، مدل كلّي پژوهش را تاييد كردند؛ به عبارت ديگر، نتايج نشان دادند دو بعد خودارزنده سازي و به ويژه خودناارزنده سازي از طريق يك ساختار زيربنايي (متغيّر مكنون) فرسودگي شغلي بر متغيّر مكنون ابعاد سلامت رواني اثر مي گذارد. نتايج: نتايج حاصل از روش خودراه انداز و فاصله ي اطمينان حاصل از آن نشان داد كه اندازه ي اثر غيرمستقيم خودناارزنده سازي بر سلامت رواني از طريق فرسودگي شغلي برابر با 33/0 است كه در سطح 002/0 p= معني دار است. تلويحات نظري مهمي از كاركرد متفاوت ابعاد مثبت و منفي عزّت نفس بر سلامت رواني از طريق فرسودگي شغلي در معلّمان زن حاصل شده است كه در متن مقاله به آن پرداخته مي شود.

Aim and Background: This research was carried out to detect the direct and indirect effects of positive and negative aspects of self-esteem (self-value and self devaluation) through job burnout on mental health. Method: The statistical population consisted of all women teachers in Shadegan province, from among which one hundred and twenty subjects were selected via stratified random method. The three measures of Rosenberg self-esteem (Rosenberg, 1966), job burnout (Maslach (1981) and general health questionnaire (Goldberg and Hitter, 1979) were used for data collection. Structural equation modelling was applied to explore the relationship between positive and negative aspects of self-esteem as two independents variables, the three aspects of job burnout as a latent mediator, and mental health as dependent variable. Results: The structural analysis of the model showed a full mediating linkage of job burnout between independent and dependent Variable. It meant that there was no significant direct effect between self-esteem and mental health. Passing the most impression of self-esteem on mental health through job burnout was the most important finding of this research There is some important implication about how negative self-esteem affects mental health through latent structure of burnout that would be paid attention in the paper.