تحليلي بر انديشه‌هاي تربيتي فارابي و دوركيم

An Analysis of the Educational Thoughts of Farabi and Durkheim

پيچيدگي و دشواري تعليم و تربيت باعث شده است بين نظريه‌پردازان در اين زمينه توافقي نسبي نباشد؛ حتي در تعريف تعليم و تربيت و نگاه به آن ميان انديشمندان اختلاف نظر وجود دارد. به همين دليل ضروري مي‌نمايد، ضمن تحليل و بررسي آراي انديشمندان مختلف به مقايسه افكار آنان پرداخت تا از اين طريق، زمينه براي بهره‌گيري بهتر و مناسبتر از نظريات اين انديشمندان فراهم شود؛ لذا در اين نوشتار ضمن بيان و تحليل انديشه‌هاي فارابي و دوركيم در زمينه تعليم و تربيت به مقايسه آنها پرداخته مي‌شود. در اين مقاله پس از ذكر تعاريف متفاوت تعليم و تربيت از ديدگاه برخي از انديشمندان و با بهره‌گيري از نظريه كاركردگرايي به عنوان مبناي نظري پژوهش و روش تحليلي - اسنادي به بررسي و مقايسه‌ انديشه‌هاي تربيتي فارابي و دوركيم پرداخته و سعي شد كه آراي هر كدام به ‌طور جداگانه طرح شود و ابعاد آن در اين زمينه مورد تحليل و ارزيابي قرار گيرد. هدف اصلي اين نوشتار دسترسي به وجوه اشتراك و تفاوت آراي تربيتي اين دو متفكر بوده كه نتايج، بيانگر اين است كه نگاه هر دو انديشمند به مقوله تعليم و تربيت، اجتماعي است و اين امر بايد زمينه‌ساز رشد و بالندگي افراد و به طور ويژه جوامع گردد.

The complex and difficult nature of education has brought about a lack of a relative agreement among the educational theorists. They have even put forward different definitions for the term education. Therefore, it seems necessary to review the ideas of different scholars to make use of them in a better and more proper way. In this piece of research, the ideas of Farabi and Durkheim about education are analyzed and compared. To do so, the definitions that different scholars have presented for the education are reviewed first, and then, using functionalism as the basic theoretical foundation for this research, the ideas of Farabi and Durkheim are first evaluated individually and are then compared. The main purpose of this study was to find out similarities and differences between their ideas. The findings indicated that both scholars have provided social viewpoints about education, which can be used for the development of individuals and societies.