بررسي عملكرد كمّي و كيفي 10 كلن برتر صنوبر در خزانه‌هاي توليد نهال استان گيلان

خصوصيات مناسب رويشي و مقاومت در برابر آفات و امراض نهالهاي صنوبر در خزانه‌هاي توليد نهال، سهم به‌سزايي در انتخاب كلن يا گونه مناسب به‌منظور توسعه و ترويج دارد. به‌منظور آشنايي با عملكرد رويشي و مقاومت گونه‌ها و كلن‌هاي برتر صنوبر منطقه آستانه اشرفيه در استان گيلان، 9 رقم از گونه‌هاي مختلف صنوبر با داشتن ويژگيهاي رويشي برتر به‌همراه گونه بومي صنوبر اين ناحيه با يكديگر مورد مقايسه قرار گرفتند. براي اين منظور در قالب طرح بلوك كامل تصادفي، تعداد 3600 قلمه 20 سانتي‌متري حاوي 3 جوانه سالم و فعال از 10 گونه و كلن موردنظر تهيه شد. قلمه‌ها در 3 بلوك جداي از يكديگر كه هر بلوك شامل 10 قطعه و هر قطعه حاوي 120 قلمه بود، در ايستگاه تحقيقاتي صنوبر آستانه اشرفيه كشت شدند. در پايان فصل رويش، نهالها از نظر زنده‌ماني، ميزان رشد قطري و ارتفاعي و ميزان درجه آلودگي به پروانه گالزا اندازه‌گيري شدند و سپس به‌كمك نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. نتايج بررسي‌ها نشان داد كه از مجموع 10 گونه و كلن مورد بررسي كلن‌هاي Populus deltoides 69/55، Populus deltoides 77/51 و Populus euramericana triplo از كلن‌هاي برتر در صفت‌هاي مشترك رويشي هستند، ولي از نظر ميزان آلودگي به پروانه گالزا اختلاف معني‌داري بين آنها وجود دارد؛ به‌طوري كه كلن Populus deltoides 77/51 مقاومت بيشتري در برابر پروانه گالزا از خود نشان مي‌دهد. سفيدپلت (Populus caspica) كه گونه بومي استان گيلان است از نظر صفت‌هاي رويشي مورد مطالعه در رديف آخر قرار دارد، ولي از نظر مقاومت به پروانه گالزا از مقاومترين گونه‌ها محسوب مي‌گردد و پس از كلن Populus deltoides 73/51 رتبه دوم را در بين كلن‌هاي مورد بررسي به‌خود اختصاص داده است.

Appropriate growth characteristics and resistance of poplar seedlings to pests and diseases are important criteria for selection of poplar clones in the nurseries. For this purpose, nine different exotic poplar clones (P. deltoides and P. euramericana) and one native species (P. caspica) were compared in Astaneh Ashrafieh station in Guilan province. 3600 cuttings, each 20 cm long and containing 3 buds, were planted in randomized complete block design and in three replications. At the end of growing season, the seedlings survival, diameter and height growth and resistance against poplar clearwing moth were studied. Statistical analysis was performed using SPSS software. Results showed that P.d.69.55, P.d.77.51 and P.e.triplo illustrated the highest diameter and highest growth, but P.d.77.51 showed more resistance against clearwing moth. P.caspica, the native poplar species, showed the lowest growth rate, but is one of the resistant species to pests and diseases and scored the second rank after P.d.73.51.