تاثير قارچ‌هاي ميكوريزي آربسكولار بر برخي ويژگيهاي مرفولوژيك و فيزيولوژيك نهالهاي خنجوك (Pistacia khinjuk) تحت تنش خشكي

به‌منظور بررسي تاثير قارچ‌هاي ميكوريزي آربسكولار بر ويژگيهاي مرفولوژيك و فيزيولوژيك نهالهاي خنجوك تحت تنش خشكي، ابتدا اين قارچ‌هاي همزيست در رويشگاه‌هاي گونه خنجوك (Pistacia khinjuk) در استان ايلام جداسازي و شناسايي شدند. سپس با استفاده از روش كشت تله‌اي بر روي ذرت به‌مدت 5 ماه تكثير و در يك آزمايش گلخانه‌اي به‌منظور‌ بررسي اثر ميكوريز بر ويژگيهاي مرفولوژيك و فيزيولوژيك نهالهاي تحت تنش خشكي در سطوح 25، 50، 75 و 100 درصد ظرفيت زراعي از آنها استفاده شد. نتايج نشان داد كه زنده‌ماني نهالها در پايان فصل رشد در بين تيمارهاي مختلف يكسان بود، اما ساير مشخصه‌هاي فيزيولوژيكي و مرفولوژيكي نهالها تحت تاثير ميكوريزاي آربسكولار و تنش خشكي قرار گرفت. به‌طوري كه اين قارچ‌ها همانند آبياري سبب افزايش قطر يقه، ارتفاع، طول جوانه انتهايي، تعداد برگ، وزن تر اندام هوايي و ريشه، وزن خشك اندام هوايي، حجم ريشه، سطح برگ، فتوسنتز و تعرق نهال خنجوك شدند. قارچ‌هاي ميكوريزي آربسكولار بعكس آبياري، بر روي طول ريشه، وزن خشك ريشه، دماي سطح برگ و هدايت روزنه‌اي اثر معني‌داري نداشتند. براساس نتايج اين تحقيق، ميكوريز اثري مشابه با آبياري بر روي خصوصيات مرفولوژيكي و فيزيولوژيكي نهال داشته است. بنابراين مي‌توان همزيست شدن نهالها را قبل از نهال‌كاري در عرصه براي مناطق خشك و نيمه‌خشك پيشنهاد كرد.

The effect of arbuscular mycorrhizae fungi (AMF) on morphological and physiological characteristics of Pistacia khinjuk under drought stress were studied in Ilam, Iran. First, the mycorrhizae fungi associated with Pistacia khinjuk trees were isolated and identified and then their effects on morphological and physiological characteristics of Pistacia khinjuk under greenhouse condition were assayed. It was found that survival of seedling was not affected by mycorrhizae and irrigation, but other physiological and morphological characteristics were affected, separately. Therefore, mycorrhizae as well as irrigation increased root collar diameter, seedling height, terminal growth, leaf number, refresh weight of shoot and root, root volume, leaf area, photosynthesis and transpiration. In contrast to irrigation, AMF didn’t effect on root length, root dry weight, leaf surface temperature, stomatal conductance and photosynthesis. So, we can propose that in dry and sub dry region, for best success in afforestation, seedling is better to be associated with AMF.