اپيدميولوژي سل در دهه اخير و مروري بر وضعيت آن در جنوب شرق ايران

The epidemiology of tuberculosis in recent years: Reviewing the status in south-eastern Iran

زمينه و هدف: سل يكي از معضلات مهم بهداشتي درماني به خصوص در كشورهاي در حال توسعه مي باشد. آشنايي با اپيدميولوژي سل براي كنترل موثر اين بيماري بسيار مهم و ضروري است. اين مطالعه به منظور آشنايي هرچه بيشتر جامعه پزشكي با اپيدميولوژي سل در جهان، ايران و منطقه و فاكتورهاي موثر در انتقال آن صورت گرفت. مواد و روش كار: براي دسترسي به منابع لازم از مقالات ,PubMed, Embase, Scopus WHO و مقالات معتبر چاپ شده در ژورنال هاي علمي پژوهشي ايراني از سال 2000 تا 2011 و آخرين گزارشات منتشره وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكي استفاده شد. از كليد واژه هايي نظير سل، اپيدميولوژي، ايران و سيستان و بلوچستان جهت جمع آوري اطلاعات استفاده گرديد. يافته ها: طي 45 سال گذشته روند نزولي بروز بيماري در كشور مشهود است. در ايران شايع ترين نوع سل، سل ريوي بوده به طوري كه سل ريوي اسمير خلط مثبت 53 درصد كل موارد سل را تشكيل مي دهد. سل خارج ريوي نيز 28 درصد كل موارد سل را شامل مي شود. درميان استان ها، گلستان و سيستان و بلوچستان بيشترين ميزان هاي بروز و شيوع را در كشور دارا هستند. برطبق آخرين آمار منتشره وزارت بهداشت (از جمعيت تحت پوشش دانشگاه ها)، ميزان بروز بيماري سل به ترتيب در زابل و زاهدان 7/109 و 6/36 در 100000 نفر جمعيت در سال 88 گزارش شده است. نتيجه گيري: بيش از80 در صد كل تعداد مسلولين ساليانه، مربوط به كشورهاي در حال توسعه است. در ايران، استان سيستان و بلوچستان و گلستان بالاترين ميزان ابتلا به سل را دارا هستند و براي دستيابي به اهداف سازمان جهاني بهداشت برنامه هاي كنترل و پيش گيري سل مي بايد به طور جدي مورد پيگيري قرار گيرد.] ت ع پ ز،1390; 13(9): 7-1[ كليدواژه ها: سل، اپيدميولوژي، ايران

Background: Tuberculosis (TB) is one of the most important health issues in developing countries. Understanding the epidemiology of tuberculosis is critical for effective disease control. The global burden of tuberculosis, risk factors for transmission, and the epidemiology of tuberculosis will be reviewed in this article. Materials and Method: We used Scopus, Embase, PubMed, World Health Organization (WHO) and scientific Iranian journals from 2000 to 2011; and the last reports from Iranian ministry of health, for extracting data. Key words such as tuberculosis, epidemiology, Iran and Sistan- Balouchestan were used. Results: Descending trend of TB incidence was observed over the last 45 years in Iran. Pulmonary TB is the most prevalent kind of TB in Iran in which 53% were sputum smear positive. Extra-pulmonary TB consists 28% of TB patients. Sistan-Balouchestan and Golestan had the highest incidence and prevalence of TB among all provinces in Iran. According to the latest data from Iranian ministry of health, the incidence of TB in Zabol and Zahedan were reported 109.7 and 36.6 per 100000 populations, respectively. Conclusion: More than 80% of TB patients still belong to developing countries. Sistan-Balouchestan and Golestan had the highest incidence of TB and for achieving the goals of WHO, control and prevention of the disease should be followed seriously [ZJRMS, 2012; 13(9): 1-7]. Keywords: Tuberculosis, Epidemiology, Iran