نقش ريز RNAها در تنظيم بيان ژن، آپوپتوز، تشخيص و درمان سرطان

آپوپتوز، مرگ برنامه ريزي شده سلول است كه در پاسخ به عامل هاي تنش-زاي گوناگون در بدن رخ مي دهد. اين فرايند، پديده فعال و وابسته به انرژي است كه ساز و كارها و عامل هاي ژنتيكي با برنامه هاي ويژه در كنترل و اجراي آن نقش دارند. سلول هاي محكوم به آپوپتوز داراي شاخص هاي ويژه اي هستند. آپوپتوز در مراحل متفاوت از تكامل زيستي موجود زنده نقش دارد و چنان چه از تنظيم خارج شود، بيماري هاي گوناگوني از جمله سرطان را موجب مي شود. در مسير آپوپتوز، مولكول هاي فراواني مانند ريزRNA ها (microRNA) درگير هستند. ريز RNA ها به عنوان مولكول هاي تنظيمي در بسياري از فرايندهاي سلولي نقش دارند. ريزRNA هاي درگير در آپوپتوز را بر اساس عملكردشان در دو دسته proapoptotic و antiapoptotic رده بندي مي كنند. هر يك از اين ريزRNA ها مي توانند بر روي شماري از mRNA هاي هدف متصل گردند و از طرفي خود توسط ژن هاي ديگري فعال مي-شوند. اين رويكرد تنظيمي بين ريزRNA ها و ژن هاي درگير موجب پيچيدگي در شناخت عملكردشان مي شود. ريز RNA ها در سلول هاي سرطاني و طبيعي، الگوي بياني متفاوتي دارند. هردو مبحث آپوپتوز و ريزRNA ها در سرطان بسيار مهم هستند. ريز RNA هاي گوناگوني در مراحل متفاوت تومورزايي، متاستاز و رگ زايي درگير هستند. از ريزRNA ها به عنوان نشانگر زيستي در پيش گيري، تشخيص و پيش آگهي سرطان نيزاستفاده مي شود. با دانش به دست آمده از ريز RNA ها، روش هاي درماني جديدي نيز ايجاد شده است. اخيرا درمان سلول هاي سرطاني با وارد كردن ريز RNA هايي كه در ايجاد آپوپتوز نقش دارند، در سطح پژوهشي مطرح مي باشد.

Apoptosis, as a programmed cell death, is activated in response to various stresses. Apoptosis is an active and energy need process that many mechanisms and genetic factors control it with specific programs. Apoptotic cells have specific features. Apoptosis acts in many different organic evolutionary stages. Aberrations in regulation of this process can cause many diseases, such as cancers. Different molecules, like miRNAs, have a role in apoptosis process. miRNAs, as regulatory molecules, act in abundant cellular mechanisms. Regarding their function, apoptotic related miRNAs were divided in proapoptotic and antiapoptotic groups. miRNAs target several mRNAs and also themselves were regulated by other genes. This regulatory loop between miRNAs and related genes cause complexity. miRNAs have different expression profile in normal and abnormal cells. Apoptosis and miRNA both act in different processes of tumorigenesis, metastasis and antiogenesis. miRNAs can be used as biomarkers in prevention, prognosis and prevention of different cancers. Advances in knowledge about miRNAs lead to develop new therapeutic trend. Recent researches have suggested using miRNAs involved in apoptosis in the treatment of cancers.