نگاهي انتقادي به اخلاق كانت

نظريه اخلاقي كانت يكي از نظريات مهم در فلسفه اخلاق است كه هميشه مورد توجه شارحان و منتقدان بوده است. اين نظريه گرچه داراي نكات مثبت زيادي است، ولي همانند هر نظريه بشري ديگري داراي اشكال‌هايي نيز هست. در اين مقاله سعي شده است انتقادهايي كه به نظر مي‌رسد بر اخلاق كانت وارد است ذكر شود. برخي از اين اشكال‌ها عبارتند از: تعميم‌پذيري ويژگي قانون است نه معيار اخلاقي بودن عمل، تجويز اعمال نادرست و ممنوعيت اعمال درست به‌ وسيله ملاك تعميم‌پذيري، امكان اختلاف افراد در تعميم‌پذير دانستن يك قاعده، عدم كارآمدي اصل غايات، اشكال بر ارزش ذاتي عقل، اشكال بر تنها خير ذاتي بودن اراده نيك، اشكال اطلاق اوامر اخلاقي، مشكل تعارض وظايف، عدم توجه به شخصيت، انگيزه‌ها و عواطف دروني فاعل و عدم پوشش كل حيات اخلاقي به‌ وسيله مفهوم وظيفه.

Kant’s ethical theory is one the most important theories in philosophy of ethics, which has always attracted the attention of the commentators and critics. Although it has many positive points, there are some objections to this theory just as to any other human theory. In this article, it is attempted to point out the critiques that seem to have been leveled against Kant’s ethics. Some of these objections are: generalizability is a feature of the law rather than a criterion for the morality of action; prescription of improper actions and prohibition of proper actions by the criterion of generalizability; possibility of disagreement among people over regarding a rule as generalizable; non-efficiency of the principle of ends; objection to the innate value of intellect; objection to [regarding] the good intention as being only intrinsically good; objection to the absoluteness of ethical commands; the problem of the conflicting of duties; inattention to the personality, motives, and inner emotions of the doer and non-coverage of the entire moral life by the concept of duty.