بررسي توزيع زماني و مكاني آلودگي منابع آب زيرزميني دشت زيدون به نيترات

Temporal and Spatial Distribution of Nitrate in the Zydoun Plain’s Groundwater Resources

نيترات يكي از شايع ترين و عمده ترين آلاينده هاي غيرمتمركز منابع آبي است. يكي از منابع اصلي توليد آن فعاليتهاي كشاورزي و استفاده از كودهاي ازته مي باشد. به دليل وفور فعاليتهاي كشاورزي در دشت زيدون واقع در جنوب شرق استان خوزستان، غلظت نيترات در منابع آبي اين دشت مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور، نمونه برداري از منابع آب در دو فصل خشك و تر انجام شد، و نمونه ها مورد آزمايش قرار گرفتند. تجزيه و تحليل نتايج تجزيه ي نمونه ها با استفاده از روشهاي ترسيمي و آماري با كاربرد نرم افزارهاي ArcGIS و SPSS صورت گرفت. مقايسه ي نتايج به دست آمده با معيار آب شرب مشخص كرد كه اندازه ي اين يون در بخشي از دشت مورد مطالعه بالاتر از حد استاندارد بوده، و از نظر زماني نيز در فصل خشك، نسبت به فصل تر فزوني مي يابد. درصد بالايي از اين آلودگي حاصل فعاليتهاي شديد كشاورزي، استفاد ي بيش از حد از كودهاي شيميايي، حيواني و همين طور آبياري برنج، گندم و جو مي باشد. همچنين، از نظر گسترش مكاني در بخش هاي شمالي و مركزي به علت وفور زمينهاي زراعي، و نيز وجود فاضلابهاي روستايي، بيشترين غلظت نيترات مشاهده مي شود. بنابراين، توجه به الگوي كشت در نواحي داراي مقادير زياد نيترات جهت جلوگيري از آلودگي بيشتر ضروري است