بررسي قدرت يافته‌هاي راديوگرافي پانوراميك در تشخيص ارتباط كانال دنداني تحتاني با ريشه دندان مولر سوم نهفته منديبل

Assessment of power of panoramic radiographic findings in diagnosis of relation between inferior dental canal and impacted third molar in mandible.

خلاصه: سابقه و هدف: با توجه به شيوع ارتباط نزديك بين ريشه دندان مولر سوم منديبل و كانال دنداني تحتاني و اهميت پيشگيري از آسيب به عصب حين جراحي، اين تحقيق به منظور تعيين قدرت يافته‌هاي راديوگرافي پانوراميك در تشخيص ارتباط كانال دنداني تحتاني با دندان مولر سوم منديبل، بر مبناي ديده شدن عصب حين جراحي، در دانشكده دندانپزشكي دانشگاه آزاد تهران و دو كلينيك خصوصي در سال 87-1386 انجام شد. مواد و روشها: به روش تشخيصي و با طراحي كارآزمايي باليني، علايم راديوگرافي 80 نمونه كه حداقل يك علامت مبني بر مجاورت بين كانال و دندان در راديوگرافي پانوراميك آنها تشخيص داده مي‌شد توسط متخصص راديولوژيست مورد ارزيابي قرار گرفت. نمونه‌ها توسط دو متخصص جراح فك و صورت تحت جراحي خارج كردن دندان عقل قرار گرفتند و وجود يا عدم وجود اكسپوژر حين جراحي به عنوان ملاك استاندارد ثبت شد.قدرت تشخيصي شاخص‌هاي راديوگرافي با آزمون نسبت‌ها مورد قضاوت آماري قرار گرفت. يافته‌ها: قطع بوردر راديواپك، انحراف كانال و باريك شدن كانال نسبت به بقيه علايم از قدرت تشخيصي بيشتري برخوردار شدند و به ترتيب ارزش پيشگويي مثبت: 9/67%، 81% و 4/78% و ارزش پيشگويي منفي: 2/85%، 8/64% و 4/74% داشتند. طبق يك يافته جانبي اندازه‌گيري زاويه بين خطوط مماس بر كانال و ريشه دندان، داراي ارزش پيشگويي مثبت 76% و ارزش پيشگويي منفي 3/93% مي‌باشد. بحث: در نظر گرفتن همه علايم و همچنين زاويه، عمق و نوع نهفتگي به صورت همزمان نتيجه تشخيصي بهتري خواهد داشت. استفاده از روش تعيين زاويه تشكيل شده بين خطوط مماس بر ريشه و كانال توصيه مي‌شود.

Abstract: Background and aim: regarding the prevalence of root proximity to the mandibular canal and importance of preventing nerve injury during surgery, the present study was held to evaluate the potency of panoramic radiographic findings in diagnosing the relationship between the mandibular canal and impacted mandibular third molar (M3) based on visiting inferior alveolar nerve (IAN) during surgical removal of impacted third molar in Tehran Azad University of Medical Sciences and two other private offices in 1386-87. Materials and methods: with diagnostic clinical trial design, Radiographic signs of 80 samples which had at least one present sign of the close relationship between IAN and M3 in the panoramic radiography were observed by a radiologist. All of the samples had surgical extraction of M3 by two experienced oral & maxillofacial surgeons, and records of IAN exposure were established during the surgey as the standard criteria. Statistical analysis was performed for radiological signs potency by ratio tests. Results: interruption of the white lines, diversion of the canal and narrowing of the canal had greater potency than the others and they have respectively positive predictive value of 67.9, 81 and 78.4 and negative predictive value of 85.2, 64.8 and 74.4 percent. According to a new finding, dimension of the angle which formed between the line tangent with canal and the line tangent with M3 root, had respectively a positive and negative predictive value of 76 and 93.3 percent. Conclusions: Considering all of the signs, angulation, depth and type of the impaction simultaneously may have a better diagnostic result. It is recommended to use the method of measuring formed angle between the line tangent of canal and root.