تعيين روابط چندگانه ميان فرايند مديريت استراتژيك و مولفه‌هاي سرمايه فكري در دانشگاه‌هاي دولتي اصفهان

هدف از اين پژوهش بررسي روابط چندگانه ميان فرايند مديريت استراتژيك و مولفه‌هاي سرمايه فكري در دانشگاه‌هاي دولتي اصفهان بوده است. سوال‌هاي پژوهش بر مبناي بررسي روابط مراحل فرايند مديريت استراتژيك (تشكيل، كاربرد و ارزيابي استراتژي) و مولفه‌هاي سرمايه فكري (سرمايه انساني، ساختاري و مشتري) تدوين و مورد بررسي قرار گرفت. روش پژوهش توصيفي از نوع همبستگي و جامعه آماري شامل كليه اعضاي هييت علمي دانشگاه‌هاي دولتي شهر اصفهان (1472 نفر) در سال تحصيلي 90-1389 بوده كه حجم نمونه پس از مطالعه مقدماتي و تعيين واريانس جامعه، با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي متناسب با حجم 205 نفر برآورد شد. ابزار جمع‌آوري اطلاعات 2 پرسشنامه محقق‌ساخته فرايند مديريت استراتژيك (67 سوال) و مولفه‌هاي سرمايه فكري (35 سوال) بوده كه بر اساس مقياس پنج‌درجه‌اي ليكرت تنظيم شده بودند. براي تعيين روايي صوري و محتوايي پرسشنامه‌ها از نظرات متخصصان بهره گرفته شده و ضريب پايايي آنها با استفاده از آلفاي كرونباخ به ترتيب فرايند مديريت استراتژيك 85/0 و سرمايه فكري 93/0 به دست آمد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهاي آماري SPSS و Amos Graphic و روش‌هاي آمار استنباطي رگرسيون، مانوا و مدل معادلات ساختاري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج حاصل از تحليل رگرسيون نشان داد كه ميان مراحل فرايند مديريت استراتژيك (تشكيل استراتژي، كاربرد استراتژي، ارزيابي استراتژي) و مولفه‌هاي (سرمايه انساني و سرمايه ساختاري) از سرمايه فكري رابطه مثبت و معنادار وجود داشته اما اين رابطه بين مولفه سرمايه مشتري از سرمايه فكري با هيچ‌يك از مراحل فرايند مديريت استراتژيك معنادار نبوده است. يافته‌هاي تحليل مانوا نشان داد كه رابطه مثبت و معني‌داري بين تدوين استراتژي با كل مولفه‌هاي سرمايه فكري (001/0p=)، و بين ارزيابي استراتژي با كل مولفه‌هاي سرمايه فكري وجود دارد (002/0p=)؛ ولي بين كاربرد استراتژي رابطه معني‌داري با كل مولفه‌هاي سرمايه فكري وجود ندارد (29/0p=). همچنين بين هر سه مولفه سرمايه فكري (سرمايه انساني با (001/0p=)، سرمايه ساختاري با (001/0p=)، و سرمايه مشتري با (001/0p=)، با كل مراحل فرايند مديريت استراتژيك رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. بر اساس مدل معادله ساختاري ميزان تاثير مراحل فرايند مديريت استراتژيك بر مولفه‌هاي سرمايه فكري 91/0gamma= بوده و شاخص‌هاي برازش نشان داد كه مدل از برازش خوبي برخوردار است.

The purpose of this research was to examine the multivariate determination of the relationship between strategic management process and intellectual capital components at Isfahan state universities. The research questions were examined while considering strategic management process and intellectual capital components. The research method was descriptive, correlation type. The statistical population consisted of 1,472 faculty members of Isfahan state universities in the academic year 89-90. 64, 90 and 51 faculty members were chosen through stratified random sampling from Isfahan University, Medical Science University and Industrial University, respectively. The information gathering tools were strategic management process and intellectual capital component questionnaires with 67 and 35 items respectively. Through the use of Cronbach alpha coefficient, reliability coefficient of 0/85 was obtained for the strategic management questionnaire and 0/93 for the intellectual capital component questionnaire. The analysis of data was performed at two levels: descriptive statistics (frequency, percentage, mean and standard deviation) and inferential one statistics (Regression and Manova and Structural Model). The findings revealed that there is a positive relationship between the strategy formulation, strategy implementation, and strategy evaluation with human capital and structural capital but there isn’t a positive relationship between the strategy formulation, strategy implementation, and strategy evaluation with customer capital. The findings further revealed that there are significant and positive relationships between strategy formulation and strategy evaluation with all intellectual capital components, but the strategy implementation and intellectual capital component relation was not significant. On the whole the effect of strategic management process on intellectual capital component was significant (Gamma: 0/91).