تعيين منشاي هيدروكربن‌هاي آروماتيك چندحلقه‌اي (PAHs) در منطقه خور موسي با استفاده از نسبت‌هاي مولكولي

Assessment of the Sources of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons in Mousa Inlet by Molecular Ratios

هيدروكربن‌هاي آروماتيك چند‌حلقه‌اي (PAHs) ممكن است منشاي طبيعي داشته باشند، اما منبع اصلي ورود اين آلاينده‌ها به محيط، فعاليت‌هاي انساني است. منابع غيرطبيعي ورود اين هيدروكربن‌ها شامل منشاي پيروليتيك و پتروژنيك است. ورود مستقيم نفت خام و تصفيه شده كه منابع پتروژنيك را شامل مي‌شوند، اغلب داراي تركيبات PAHs با وزن مولكولي كم بوده و احتراق سوخت‌هاي فسيلي كه منابع پيروليتيك را شامل مي‌شوند، اغلب داراي تركيبات PAHs با وزن مولكولي زياد هستند. براي تعيين منابع واردكننده اين مواد به محيط، از محاسبه نسبت‌هاي مولكولي استفاده مي‌شود. در اين تحقيق، نسبت تركيبات با وزن مولكولي پايين به تركيبات با وزن مولكولي بالا (LMW/HMW)، فنانترن به آنتراسن (Phe/Ant)، فلورانتن به پايرن (Fla/Pyr) و كرايزن به بنزو (a) آنتراسن (Chr/BaA) بررسي شد. بدين منظور در منطقه خور موسي در خليج فارس، سه ايستگاه به نامهاي خور جعفري، خور غنام و خور احمدي انتخاب شد و در پاييز 88، نمونه‌برداري از آب، فيتوپلانكتون، زيوپلانكتون، ماهي بياح و ماهي شانك زردباله در هر ايستگاه انجام شد. نمونه‌ها با دستگاه كروماتوگرافي با بازده بالا (HPLC) مجهز به دتكتور UVتجزيه‌و‌تحليل شده و غلظت 16 تركيب از هيدروكربن‌هاي آروماتيك چند حلقه‌اي در آنها محاسبه شد. نتايج نشان داد كه تركيبات PAHs موجود در منطقه، هر دو منشاي پيروليتيك و پتروژنيك را دارند كه البته چيرگي با منشاي پيروليتيك بود و علي‌رغم وجود تركيبات نفتي، احتراق سوخت‌هاي فسيلي سهم بيشتري در ورود PAHs به خور موسي دارند.

The major sources of PAHs are anthropogenic. These may be generated by pyrolytic and petrogenic processes. Low molecular weight PAHs come into the aquatic system through the accidentally leakage of oil spills. Incomplete combustion at high temperature will release high molecular weight PAHs by products of pyrolytic processes. The methods for assigning sources of PAHs include paired isomeric ratios. In this study, the ratios of Low Molecular Weight/High Molecular Weight, Phenanthrene /Anthracene, Fluoranthene/pyrene and Benzo(a)anthracene/Chrysene were used to recognize the sources of PAHs. So in October 2009, 3 locations were selected from Mousa Inlet in the Persian Gulf (Jafari, Ghanam and Ahmadi). Sampling of sea water, phytoplanktons, zooplanktons, and two types of fish, mullet (Liza abu), and sea bream (Acanthopagrus latus) were done. Samples were analysed by High Performance Liquid chromatography (HPLC) equipped with UV detector. The ratios showed that PAHs in this area originated from both pyrolytic and petrogenic inputs, predominantly from pyrolytic origin.