بررسي شاخصه‌هاي مناظر مقدس، نمونه موردي: "سيدان"

Characters of sacred landscapes, Case study: Seydan

ايران با تمدن 2500 ساله خود در طول تاريخ شاهد تغييرات فراواني در عرصه‌هاي مختلف بوده است. اما آنچه با مطالعه بستر تمدن‌هاي گوناگون در ايران قابل درك است، اين است كه در طول تاريخ با وجود تحولات گوناگون رخ داده در حكومت‌ها و مذهب‌ها، ايران داراي پيشينه طولاني در مورد مسايل مذهبي و گراميداشت عناصر طبيعي است كه در برخي مواقع اين تقدس منجر به حفاظت گونه‌ها، آبها و مناظر خاصي شده است. اين مناظر اغلب از ارزش‌هاي اكولوژيك بالايي نيز برخوردارند و از لحاظ شكل و عناصر فيزيكي منظر، شكل ابتدايي خود را حفظ كرده‌اند كه در تشخيص موزاييك منظر بسيار موثرند. يكي از اين مناظر، "سيدان" از توابع شهرستان مرودشت در استان فارس است كه از لحاظ عناصر طبيعي- بيولوژيك بسيار غني بوده و شاخصه‌هاي بارز فيزيكي طبيعي فراواني را در خود جاي داده است. از سوي ديگر وجود باقيمانده تمدن قديمي هخامنشيان از جمله آتشكده و بازمانده قصري مربوط به آن دوره، اين محدوده را تبديل به منظري خاص با شاخصه‌هاي معنوي و روحاني فراواني در طول زمان كرده است. در اين مقاله سعي خواهد شد تا با بررسي دقيق معاني معنوي مرتبط با مناظر طبيعي، بازيابي آن در اسناد تاريخي و پيگيري آن در سير خاطره جمعي ساكنان بومي از طريق مصاحبه با آنها، خصوصيات منظر سيدان به عنوان منظري با ارزش از لحاظ شاخصه‌هاي معنوي، استخراج شود؛ از سوي ديگر همزمان از طريق مشاهده و تحليل عكس‌هاي هوايي خصوصيات فيزيكي و طبيعي اين منظر نيز مورد مطالعه قرار مي‌گيرد. همزماني اين دو روند سبب مي‌شود تا اين منظر با ارزش با ديدي كل‌گرا مطالعه شود كه منجر به كشف ارتباطات و پيوستگي آن با محيط فرهنگي و طبيعي اطراف آن خواهد شد.

Iran with 2500 years ancient culture has been the witness of many changes during the history.The natural context of these habitats has been the victim of some changes during the years, which have roots in people beliefs in each period. But the point which we understand by studding the context of different cultures in Iran is, despite the changes in dominions and religions along the history Iran has a long history in sanctify natural elements which in some points as result of this sacredness many special species, watersheds, landscapes has been protected and it is still valuable to natives .this landscapes are highly valuable in ecological prospects and various in physical features, they still keep their physical elements and original shape and they have a great role in maintain landscape mosaic. One of these landscapes is Seydan, a Marvdasht region in Fars province which is very rich in all of spoken aspects. From another side the remainders of ancient Achaemanian culture like fire altar and some parts of a palace from that period of time made this aria into special landscape with many sentimental and sacred characteristic down the ages.The methods of this study are research in sacred meanings in conjunction with natural landscape; regenerate it in historical documents, chasing it in taboos with interviewing the natives. Physical and natural characteristics had been studied at the same time with satellite processed data and aerial photos. As result of these two processes is a holistic view which causes finding the connections and conjunction of cultural and natural contexts.