تعيين حقابه زيست‎محيطي درياچه‎هاي طشك و بختگان با استفاده از روش طبقه‎بندي C - ميانگين فازي

Using the Fuzzy C-means Classification Method for the Need Water Determination of Lakes Bakhteghan & Tashk

انسان مي‎تواند با تكنولوژي موجود، طبيعت را مقهور اراده و خواست خود كند؛ ولي در صورت استفاده‎ي نامناسب و مهارنشده از طبيعت، موجب تخريب و بر‎هم‎خوردن تعادل اكوسيستم خواهد شد. آنچه به‎عنوان تخريب محيط زيست از آن ياد مي‎شود، نتيجه‎ي برنامه‎ها و سياست‎هاي نادرست در مديريت سرزمين است و نمونه‎ي بارز اين مساله، درياچه‎هاي طشك و بختگان است. با احداث سد‎هاي مخزني (سدهاي درودزن و سيوند) و برداشت بي‎رويه از آب رودخانه‎هاي كُر و سيوند براي مصارف كشاورزي، شهري و صنعتي، رژيم آبگيري طبيعي درياچه‎هاي طشك و بختگان دچار اختلال‎شده و اين امر سبب‎شده اين دو درياچه در فصول مختلف سال، دوره‎هاي خشك و بدون آب را سپري كنند. اين درحالي است كه اين دو درياچه، جز مناطق تحت حفاظت سازمان محيط زيست كشور بوده و طرح‎هايي كه در بالادست براي برداشت آب به‎اجرا درمي‎آيد، بدون توجّه به حفظ حيات درياچه‎هاي طشك و بختگان انجام مي‎شود. در صورت عدم تعلّق حقابه زيست‎محيطي به اين درياچه‎ها، اكوسيستم منطقه به اكوسيستم كويري تبديل خواهد شد. اين مقاله قصد دارد تا آثار سو ناشي از احداث سدهاي فوق را در تغيير چشم‎اندازهاي جغرافيايي نشان دهد و سپس به بررسي نقش و اهمّيّت سيستم اطلاعات جغرافيايي، در برآورد نياز آبي درياچه‎ها بپردازد. براي اين كار با استفاده از تصوير ماهواره‎اي ETM+ و تركيب باند‎هاي (7- 5-2)، سطح درياچه با توجّه به عمق و با استفاده از تكنيك C- ميانگين فازي به هفت طبقه دسته‎بندي شد. درنهايت با استفاده از تابع Cut / fill در محيط GIS مشخّص شد كه حجم آب مورد نياز سالانه براي پُرشدن كلِّ سطح درياچه، 1592 ميليون مترمكعّب است.