روايت‌شناسيِ داستان بوم و زاغ در كليله ودمنه

Narrative Quality of “Owl and Raven” in Kalile va Demne

روايت‌‌شناسي يكي از حوزه‌هاي مطالعاتي است كه به دنبال بررسي نظام حاكم بر روايتها و كشف و دريافت مناسبات و پيوندهاي درونيِ اجزاي سازنده روايت است. ساختارگراياني نظير گرماس، تودوروف، ژنت و برمون در مطالعه روايت بيشتر به كشف الگوها و بن‌مايههاي زنجيرهاي داستانها توجه كرده اند. گرماس كار خود را براساس زبان‌شناسي سوسور و ياكوبسن آغاز كرد و تحت تاثير تفكر آنها، هسته پديد آمدن قصه‌ها را در تقابل كنشگرها ‌دانست. او به نقش تقابل‌هاي دوگانه در داستان و روايت توجه زيادي داشت و اين تقابل‌ها به‌گونه زير در الگوي او ديده مي‌شود: فاعل و هدف/ فرستنده، و ياريگر و رقيب/ گيرنده. قصه‌ها با توجه به وجود و عدم يكي از شش كنشگر مورد نظر گرماس، قابل دسته‌بندي‌اند. يكي ديگر از مباحث روايت‌شناسي گرماس، توجه به زنجيره‌هاي روايي (پيرفت) است كه به نظر او در سه قسم قابل بررسي است: اجرايي، پيماني و انفصالي. در اين مقاله به روايت‌شناسي داستان بوم و زاغِ كليله‌و‌دمنه از منظر گرماس پرداخته شده است.

Narratology studies the rules of narratives in order to discover the links and relations between their constituting elements. A group of structuralists such as Greimas, Tudorov, Genette and Bremon have focused on discovering the patterns and sequential motifs of the stories. Greimas, based on the ideas of Jakobson and Saussure believed that the essence of the formation of stories is the opposition of functions. He followed a binary method between subject/object; sender/receptor; helper/competitor. All stories can be classified upon the existence or non-existence of one of these actants. Another topic in narrative system of Greimas is the concept of sequence which can be studied in three categories of “executive”, “treaty” and “singularity”. This article adopts the approach of Greimas for analyzing the narrative structure of “Owl and Raven” in Kalile va Demne.