تاثير بازديد منزل بر تغذيه انحصاري با شير مادر در نوزادان مادران سزارين شده

The Effect of Home Visit after Cesarean Delivery on Exclusive Breastfeeding in Neonatal Period

زمينه و هدف: بازديد منزل يكي از روش‌هاي موجود جهت ارتقاي تغذيه باشير مادر است. چندين عامل بر شروع تغذيه با شير مادر و تداوم آن اثر منفي دارند كه يكي از آن‌ها نوع زايمان است. مادران سزارين شده نسبت به مادراني كه زايمان طبيعي داشته اند، به خصوص در وضعيت صحيح بغل كردن و شير دادن به نوزاد خود، نياز به آموزش، كمك و حمايت بيشتري دارند. اين مطالعه با هدف تعيين تاثير برنامه بازديد منزل و تغذيه انحصاري شيرخوار با شير مادر در نوزادان مادران سزارين شده در يكي از مراكز آموزشي درماني دانشگاه علوم پزشكي ايران، شهر تهران در سال 1386 انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه يك كارآزمايي درعرصه بود. تعداد 100نفر از مادران سزارين شده بستري در بخش سزارين به روش نمونه گيري مستمر با تخصيص تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل وارد مطالعه شدند كه طي انجام پژوهش تعدادي از نمونه ها از مطالعه خارج شده و در نهايت يافته هاي جمع آوري شده از 67 نفر مورد بررسي قرار گرفت ابزار پژوهش پرسشنامه بود كه پس از مصاحبه با مادران در مورد نحوه تغذيه نوزاد،توسط پژوهشگر تكميل شد. مادران ايراني با زايمان سزارين تك قلو كه فرزندان سالم با وزن بين 2500تا 4000گرم داشتند در اين پژوهش وارد شدند. سه برنامه بازديد و آموزش در منزل در روزهاي 3، 10و 30 پس از ترخيص براي گروه آزمايش انجام شد. در همين روزها طي مصاحبه تلفني نحوه تغذيه نوزاد از گروه كنترل سوال شد. سپس يافته ها مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. جهت توصيف نمونه هاي مورد مطالعه از آمار توصيفي و جهت بررسي تاثير بازديد منزل بر تغذيه انحصاري شيرخوار با شير مادر در دوره نوزادي از آزمون مجذور كاي استفاده شد. يافته ها: دو گروه از لحاظ متغيرهاي فردي (سن، تحصيلات، درآمد..) همسان و از نظر آماري اختلاف معني داري با هم نداشتند. ميزان تغذيه انحصاري با شير مادر در پايان ماه اول، در گروه آزمايش 4/82 درصد و در گروه كنترل 6/57 درصد بود كه از نظر آماري اختلاف معني‌داري داشتند .(91/4 X²= و02/0=P) اما در هر دو گروه ميزان تغذيه انحصاري روند نزولي پيدا كرد. نتيجه گيري: يافته هاي تحقيق نشان داد، برنامه هاي بازديد و آموزش به مادر در منزل پس از ترخيص بر تغذيه انحصاري با شير مادر در دوره نوزادي تاثير بسزايي دارد. بنابراين مي توان گفت آموزش در محيط منزل، كمك و حمايت مادران سزارين شده و رها نكردن آن‌ها پس از ترخيص از بيمارستان يكي از روش‌هاي مناسب براي ارتقاي تغذيه انحصاري شيرخوار با شير مادر و پيشگيري از عواقب نامطلوب شروع زودرس تغذيه تكميلي مي باشد ولي عواملي از قبيل نقش منسوبين نزديك، باورهاي مادر و نحوه آموزش‌هاي دوران بارداري و قبل از ترخيص از بيمارستان نبايد ناديده گرفته شوند.

Background and Aim: Home visit is one of the trials to promotion of exclusive breastfeeding. Several factors have a negative effect on start and continuation of breastfeeding, one of them being mode of delivery. Cesarean sectioned mothers need more help education and support, especially in positioning of infant on their breast. The aim of this study was to determine the effect of home visit after cesarean delivery on exclusive breastfeeding in the neonatal period at one of the hospitals of Iran University of medical sciences in Tehran, year 2008. Material and method: The study was a randomized controlled trial with 100 mothers who admitted in an educational hospital of Iran University Medical Sciences and gave birth through cesarean delivery. Patients were selected continually and allocated randomly in two groups of experimental and control. During the trial some of samples excluded from research and finally 67 pair of mother and infant remained Data collection tools included a questionnaire was completed via interview with mothers about infant’s feeding. Inclusion criteria were being Iranian mother with healthy singleton baby between2500-4000 gram.Three home visits were performed at 3rd, 10th and 30th day after discharge from hospital in the experimental group. In these days the type of infant’s feeding in control group was recorded after telephone interview with mothers. Then data were analyzed and exclusive breastfeeding was compared in two groups by use of Chi- squire test. Results: According to the results, Chi- squire test indicated that there was no significant difference between experimental group and control group (in demographic variables such as age, education, income, etc.). The rate of exclusive breastfeeding at one month in experimental group was 82/4% and in control group was 57/6% which significantly differ from each other. (P= 4/91, ײ= 0/02). Conclusion: According to the findings, it can be claimed that using home visit program could be an effective approach to promote the exclusive breastfeeding in neonatal period. Therefore it can be concluded that education at home environment, supporting and helping cesarean sectioned mothers after discharge is an appropriate strategy in promoting of exclusive breastfeeding and prevention of unfavorable outcome result from early onset of supplementary food.