روابط تيموريان و چين در نيمه اول قرن نهم هجري

با خروج تيمور از ماورايالنهر، روابط خارجي وي در غرب قلمروش به صورت قابل ملاحظه‌اي فزوني گرفت؛ به طوري كه ايران در دوره تيموريان، با اسپانيا در غربي‌ترين نقطه اروپا نيز ارتباط سياسي برقرار كرد، اما در ناحيه شرق، اين ارتباط نسبت به حكومت قبل از او، يعني مغولان، كاهش چشمگيري يافت. در سال‌هاي آخر حكومت تيمور كه وي درصدد برآمد چين را تصرف نمايد، به نظر مي‌رسيد روابط طرفين ضمن تغيير در اهداف به صورت گسترده‌اي افزايش يابد، اما اين مهم به سبب مرگ او محقق نشد. جانشينان تيمور به علت فقدان نظام جانشيني منظم به جان هم افتادند و مدعيان بسياري در قلمرو متصرفي آنان براي به‌دست‌گيري قدرت، ظهور كردند. بخش عمده‌اي از تلاش‌هاي اين مدعيان، صرف تثبيت قدرت شان شد و اين اقدامات، آنان را از توجه به روابط خارجي بازداشت. از طرفي در اين زمان، حدود ايران نسبت به دوره تيمور كاهش يافت و قدرت‌هاي محلي جديدي در مرزهاي ايران ظهور كردند و مانع روابط با همسايگان بزرگ پيشين شدند. چين نيز از اين قاعده مستثني نبود. زيرا تجديد قدرت مغولان در سرزمين سابق جغتاييان ـ واقع در مسير ارتباطي ايران و چين ـ و برخي عوامل بازدارنده داخلي در چين و ايران، مانع رونق روابط سياسي و تجاري طرفين شد. اين مقاله مي‌كوشد ضمن توصيف روابط ايران و چين، علل و زمينه‌هاي كاهش روابط آنها را بررسي كند. روش تحقيق در اين مقاله، تاريخي و مبتني بر توصيف و تحليل وقايع است.