تخصيص بهينه درآمدهاي نفتي در قالب يك مدل تعادل عمومي پويا

Optimum Allocation of Oil Income: A Dynamic CGE Model

يكي از مسايل مهم در كشورهاي صادر كننده نفت، تخصيص بهينه درآمدهاي نفتي در راستاي دست يابي به رشد و توسعه پايدار است. در اين مقاله يك مدل تعادل عمومي قابل محاسبه پوياي بهره برداري منابع پايان پذير ارايه مي شود. مدل تعادل عمومي قابل محاسبه ي پويا داراي دو بخش پويا و ايستا است كه بخش پوياي مدل نسبت به مدل ايستا حل مي شود. بخش ايستاي مدل حاضر، يك مدل تعادل عمومي قابل محاسبه استاندارد است. در قالب مدل تعادل عمومي قابل محاسبه ي استاندارد، دولت در هر دوره با استفاده از سياست هاي اقتصادي نرخ پس انداز اجتماعي، ميزان بهره برداري از ذخاير نفت و گاز را به نحوي تعيين مي كند كه تابع رفاه اجتماعي بين زماني حداكثر شود. سپس در قالب يك مدل فني- مهندسي نفت ميزان سرمايه گذاري در بخش نفت و گاز را تعيين مي كند. وجوه قابل سرمايه گذاري باقيمانده بر اساس سودآوري بخش هاي مختلف اقتصادي تخصيص داده مي شود. مدل با استفاده از ماتريس حسابداري اجتماعي ايران 1380 كاليبره شده و از حل مساله ي بهينه سازي بين زماني، مسير بهينه برداشت ذخاير هيدروكربوري، سرمايه گذاري بخش نفت و گاز و تشكيل سرمايه در ساير بخش ها استخراج شده است.

Efficient and optimal allocation of oil income for sustainable development is an important issue in oil exporting countries. In this paper we present a dynamic computable general equilibrium model of exhaustible resource extraction. It is a two sector model, in which the dynamic sector is optimized with respect to static one. The static sector is a standard CGE model developed by Dervise and et. al (1982) for developing economies. In this framework, at each period of time, state sets saving rate by a set of economic policies and also sets the extraction rate of natural resources to maximize Intertemporal social welfare function. Then it determines oil sector investment by using a geo-engineering oil model, namely Maximum Efficient Recovery. Residual investible funds are allocated between non-oil sectors based on their shares in total profitability. Model is calibrated by 1380 social accounting matrix and optimal path of hydrocarbon extraction, investment in oil and gas sector and non-oil sector derived by solving Intertemporal optimization problem.