طراحي و تبيين الگوي نظارت و كنترل سازماني با رويكرد اسلامي

Designing and Explaining Organizational Supervision and Control Model Through Islamic Approach

اين مقاله تلاش مي‌كند نظارت سازماني را بر اساس نظريه مفهوم‌سازي داده بنياد (Grounded Theory) در مطالعات سازمان و مديريت و با رهيافت تحقيق درون ديني مورد مطالعه و بررسي قرار دهد. پس از شناخت ديدگاه اسلام از نظارت و كنترل سازماني به اين موضوع پرداخته خواهد شد كه آيا اصولاً مي‌توان نظارت اسلامي را در چارچوب يك نظريه و به صورت نظام‌مند طراحي و وجوه مختلف آن را تبيين كرد. در اين پژوهش مدارك و اسنادي كه در مرحله مرور ادبيات و مطالعه اكتشافي، شناسايي شد و به عنوان داده هاي اوليه و ثانويه تحقيق مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت عبارت است از: قرآن كريم، سيره مديريتي و نظارتي حضرت رسول اكرم (صلي‌الله عليه و آله) و حضرت اميرالمومنين علي (عليه‌السلام)، بيانات و احكام حضرت امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري در باب نظارت. بنابراين نتيجه‌اي كه در پايان فرايند مطالعاتي و تحقيقاتي اين مقاله به‌دست خواهد آمد در واقع كمكي خواهد بود به شناخت بيشتر و طراحي الگويي كه نظارت سازماني را براساس مباني و ارزشهاي مديريتي اسلام در چارچوبي نظام‌مند، تعريف و تبيين خواهد نمود.

This article is intended to review organizational supervision according to grounded theory in organizational studies and management by the use of the findings of intra-religion researches. Having recognized the view of Islam concerning supervision and control, the possibility of designing Islamic supervision in the form of a systematic theory and explaining its different aspects will be discussed. The firsthand and secondhand documents identified for data collection and analysis included the Holy Quran, managerial and supervising practice of the holy prophet, as well as those of Imam Ali’s speeches and decrees of Imam Khomeini and the supreme leader of Islamic revolution regarding supervision. The results of this research will help recognize the process more, and design a model based on Islamic management in a systematic framework.