بررسي خصوصيات بوم شناختي گونه .Dracocephalum kotschyi Boiss در مراتع شهرستان بجنورد

Ecological characteristics Dracocephalum kotschyi Boiss. In Bojnord range lands

گياه Dracocephalum kotschyi يكي از گياهان دارويي و معطر است كه در رويشگاه هاي طبيعي در نواحي كوهستاني و مرتفع كشور يافت مي شود. اين گياه به علت اسانس زياد آن مورد توجه مي باشد. در طب سنتي از اين گياه در كاهش تب، درد مفاصل و روماتيسم و بعنوان ضد التهاب و التيام دهنده زخم استفاده مي شود. مطالعه حاضر به منظور شناخت خصوصيات بوم شناختي اين گونه جهت معرفي براي كشت انبوه آن در اراضي زراعي و استفاده در صنايع دارويي و همچنين جلوگيري از تخريب رويشگاه هاي طبيعي گونه در سال 1387 در مراتع شهرستان بجنورد انجام شد. بررسي هاي مربوط به مشخصات اقليمي، زمين شناسي، تيپ رويشگاه، گياهان همراه، اندازه گيري متغيرهاي رويشي و تجزيه فيزيكي و شيميايي خاك براي گياه در رويشگاه آن انجام گرفت. نتايج نشان داد كه اين گونه در منطقه مورد مطالعه با بارندگي متوسط سالانه 320 ميليمتر، دماي متوسط سالانه 22/10 درجه سانتيگراد و اقليم نيمه خشك سرد رويش مناسبي دارد. اين گونه در دامنه هاي شمالي و شمال غربي در ارتفاع 1600 تا 1800 متري از سطح دريا در مناطق سنگلاخي پراكنش يافته است. در منطقه مورد مطالعه خاك بسيار كم عمق و داراي بافت لومي، 6/7- 57/7=pH ، 555/0= EC دسي زيمنس بر متر و 9/11- 475/11 = CEC سانتي مول بر كيلوگرم مي باشد. تيپ رويشگاه Stachys inflata- Festuca ovina (چاي چوپان- علف بره) است و بيش از 58 گونه گياهي همراه اين گونه ديده مي شود. ميانگين پوشش تاجي و تراكم زرين گياه در منطقه به ترتيب 122/0 درصد و 361 بوته در هكتار بود.

Dracocephalum kotschyi is one of the medicinal and aromatic plant that find in natural site of mountainous and high lands. This plant incase has a lot essence is attend. In traditional medicine, this plant use for fever reduction, joints pain, rheumatism, inflammation against and sore recovery. Present study was carried out to know of ecological characteristic of this species for introduce and dense cultivation of this plant on farm land and then use in medical industries. Such as this plant natural sites were controlled of destroying. This study was carried out in range land of Bojnourd in 2008. In the site, the studies were climatically characteristic, geology, stand type, codominant plant and vegetable variation, physical and chemical analyses of the soil. Results showed that Dracocephalum kotschyi could be adapted for regions with semiarid- cold climate, annual rainfall average of 320 mm and annual temperature average of 10.22 c?. Dracocephalum kotschyi have dispersed in northern and north- west slope and altitude 1600- 1800 m of sea level in rocky area. The soils physical and chemical analyses showed that the soil is very shallow with loomy texture, pH= 7.57- 7.6, Ec= .555 ds/m, CEC= 11.14- 11.9 Cmol/kg. The stand type was Stachys inflata- Festuca ovina and the codominant plants were over 58 species. Average of canopy covers and density were 0.122%, 361 shrubs in hectare respectively