بررسي اثرات استفاده از سطوح مختلف تفاله خشك گوجه فرنگي در جيره غذايي بر خصوصيات هيستومورفومتريك روده باريك جوجه‌‌هاي گوشتي

Effects of different levels of dried tomato pomace on small intestinal tract histomorphometrical characteristics of broiler chicks

اين آزمايش به منظور بررسي اثرات سطوح مختلف تفاله خشك گوجه فرنگي بر خصوصيات هيستومورفومتريك روده باريك جوجه‌هاي گوشتي انجام شد. آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با پنج تيمار، شش تكرار و 5 مشاهده در هر تكرار بر روي 150 قطعه جوجه گوشتي نر سويه لوهمن1 انجام شد. 5 تيمار اين آزمايش به ترتيب، شامل استفاده از سطوح صفر، 5، 10، 15 و 20 درصدي از تفاله خشك گوجه فرنگي در جيره‌‌هاي آزمايشي بود. طول دوره آزمايش 8 هفته شامل مراحل آغازين (1 تا 21 روزگي)، رشد (22 تا 42 روزگي) و پاياني (43 تا 56 روزگي) بود. در سن 56 روزگي سه پرنده از هر تيمار به صورت تصادفي جداسازي و كشتار شده، از هر يك از قسمت‌هاي ديودنوم، ژژونوم و ايليوم روده باريك هر قطعه جوجه، 3 نمونه (3×3) با ثبت مشخصات آن تهيه و پس از مراحل پاساژ (الف- آبگيري ب- شفاف نمودن ج- آغشته نمودن بافت‌‌ها با پارافين) جهت قالب گيري آماده گرديدند. اندازه طول و ضخامت پرزها، ضخامت لايه‌‌هاي عضلاني، مخاطي و زيرمخاطي در نمونه‌‌ها اندازه‌‌گيري گرديد. نتايج مطالعه خصوصيات هيستومورفومتريك روده جوجه‌ها نشان داد پرندگاني كه از سطوح بالاي تفاله گوجه فرنگي تغذيه شده بودند، در قسمت دوازدهه آنها از طول پرزها و ضخامت لايه‌‌هاي مخاطي و زير مخاط به طور بسيار معني‌‌داري (01/0 ? P) كاسته شد. ضخامت پرزها در قسمت ايليوم اين پرندگان به طور معني‌‌دار افزايش نشان داد (05/0 ? P). بر اساس نتايج اين تحقيق مي‌‌توان بيان نمود كه استفاده از سطوح بالاتر تفاله گوجه فرنگي (ميزان فيبر خام جيره غذايي بيشتر از 6 درصد) مي‌تواند بر خصوصيات هيستومورفومتريك روده جوجه‌هاي گوشتي تاثير منفي بگذارد. اين اثر مي‌تواند موجب كاهش سطح جذب مواد مغذي شده و در نتيجه باعث كاهش عملكرد توليد شود.

In order to study the effects of inclusion of dried tomato pomace (DTP) in broilers diets, this experiment was executed. Experiment was conducted with 5 treatments and 6 replicates With 5 bird per each replicate in a completely randomized design with over all 150 male Lohmann day old broilers in a total period of 56 days including 21 days for starter, 21 days for grower and 14 days for finisher periods. Treatments were control (no DTP), 5, 10, 15 and 20 % of DTP. Three birds of each treatment were randomly selected and slaughtered. Small intestine samples of selected birds were collected in duodenum, jejunum and ileum and were studied on length and width of villi, width of muscular, mucosal and sub mucosal layers. Analysis of morphological data showed that length of villi and width of mucosal and sub mucosal layers in duodenum was significantly (P?0.01) decreased, but width of villi in ileum increased (P?0.05) with DTP increasing. According to the results of this study, it may conclude that the use of DTP levels up to 10% (crude fiber more than 6% in diet) has a negative effect on intestine morphological characteristics and this may lead to a decrease in nutrients uptake of the birds and their poor performance.