مطالعه ساختار ماكروسكوپي و ميكروسكوپي غده جنسي خيار دريايي‌‌((Holothuria leucospilota

باتوجه به اهميت خيارهاي دريايي و ناشناخته ماندن آنها در كشور ما، هرگونه مطالعه در اين باره مي‌تواند ارزشمند باشد. لذا اين تحقيق در زمينه بيولوژي توليد مثل و بررسي غدد جنسي از نظر ماكروسكوپي و ميكروسكوپي در گونه Holothuria leucospilota انجام شد. در اين مطالعه، نمونه‌برداري از خيار دريايي گونه Holothuria leucospilota، در يك دوره يك ساله به‌صورت ماهيانه، در منطقه بستانه هرمزگان، در خليج فارس، صورت گرفت. 124 عدد نمونه ماده و 108 عدد نمونه نر بررسي گرديد. در مطالعه ماكروسكوپي بررسي رنگ غدد جنسي، شمارش تعداد توبول‌ها و اندازه گيري طول و قطر آنها مورد نظر بود. جهت مطالعات هيستولوژيك و مورفومتريك غددجنسي، پس از انجام مراحل آماده سازي نمونه‌هاي بافتي به روش معمول، مقاطع پارافيني 5 ميكروني تهيه شده، با رنگ‌هاي هماتوكسيلين–ايو.زين مورد رنگ آميزي قرار گرفتند، قطر توبول‌ها غدد جنسي با ميكرومتر عدسي چشمي و با بزرگنمايي 4‌‌×‌‌، در سه ناحيه ابتدا، ميانه و انتهاي توبول، اندازه گيري شد. ‌غدد جنسي از توبول‌هاي رشته‌اي تشكيل شده كه در گونه مذكور، در ماده‌ها صورتي رنگ و در نرها كرم رنگ مي‌باشد. با بررسي ماكروسكوپي و ميكروسكوپي5 مرحله رسيدگي جنسي تعيين گرديد: 1) رشد اوليه، 2) رشديافته، 3) رشد پيشرفته، 4) رسيده يا بالغ، 5) پس از تخم‌ريزي. نتايج زيست سنجي غدد جنسي نشان داد، نرها داراي تعداد توبول‌هاي بيشتر، باريك تر و بلندتر نسبت به ماده‌ها بودند. تعداد، طول و قطر توبول‌ها نيز با پيشرفت مراحل رسيدگي جنسي از مرحله 1 تا 4 افزايش و در مرحله 5 كاهش مي‌يابد. رابطه بين تعداد توبول‌ها و وزن غده جنسي نيز به دست آمدكه ضريب تعيين(2‌R )نمودار آن در جنس نر 73/0 و در جنس ماده 80/0 بود.‌

Due to the importance of sea cucumbers and the paucity of information about the status of Iranian populations, this study was necessary. Therefore, the biology of the reproduction system and macroscopic and microscopic examinations of the sexual glands of Holothuria leucospilota were carried out in this study. Data were obtained from monthly sampling of H. leucospilota during a one-year period on the Bustaneh Coast of the Persian gulf, Hormozgan, Iran. A total of 124 females and 108 males were collected. The gonads were found to be composed of many tubules. The gonad color of males of this species is creamy, while female gonads are pink to reddish-orange. Macroscopic and microscopic features of the gonads were used to assess maturity stages. The studied macroscopic features were gonad color, gonad weight, their length and diameter, and the number of tubules. Microscopic examinations included histological studies of hemotoxylin and eosin (H&E) stained texture slides. Based on these criteria, five stages of maturity were determined for both sexes: early growth (1), growth (2), advanced growth (3), mature (4), and post spawning (5). The tubules were found to be longer and narrower in males than in females. The measured biometric factors of gonadal tubules developed from stage 1 to stage 4 of sexual maturity and declined in stage 5. The relationship between the number of tubules and the gonad weight was also calculated. The coefficient of a diagram was determined as 0.73 for male and 0.80 for female H. leucospilota.