Two-sided asymmetric subduction; implications for tectonomagmatic and metallogenic evolution of the Lut Block, eastern Iran

فرورانش دوسويه نامتقارن؛ نظريه جديد در مورد محيط تكتونوماگمايي و متالوژني بلوك لوت، شرق ايران

زون‌هاي فرورانش به‌سمت غرب، برخلاف زون‌هاي فرورانش به‌سمت شرق ويژگيهاي مشتركي شامل ساختارهاي كم‌ارتفاع، دراز گودال عميق، صفحه فرورونده پرشيب و حوضه پشت‌قوسي مركب دارند. محيط تكتونوماگماتيسم و متالوژني بلوك لوت در حال حاضر مورد بحث است و نظريات بسياري مطرح شده اند. علي رغم اينكه برخي مساله فرورانش را مردود دانسته اند، اكثر محققين فرورانش را به زير بلوك افغان در نظر گرفته اند، اما عده اي معتقدند كه پوسته اقيانوسي به زير بلوك لوت كشيده شده است. نهشته هاي مس - طلاي پورفيري در محيط ژيوتكتونيكي جزاير قوسي، طي ايوسن مياني تشكيل شده اند، در حالي‌كه نهشته هاي موليبدن دار در ارتباط با ضخيم‌شدگي پوسته طي اليگوسن بوده اند. در اين مقاله، داده هاي جديد عناصر كمياب و ژيوشيمي ايزوتوپي گرانيتوييدهاي بلوك لوت همراه با شواهد ساختاري ارايه مي شوند كه نشان‌دهنده فرورانش دوسويه نامتقارن به زير هر دو بلوك لوت و افغان با سرعت‌هاي متفاوت پوسته اقيانوسي مي باشد.

West directed subduction zones show common characteristics, such as low structural elevation, deep trench, steep slab and a conjugate back-arc basin that are opposite to those of the east directed subduction zones. The tectonomagmatic and metallogenic setting of the Lut Block is still a matter of debate and several hypotheses have been put forward. Despite some authors denying the influence of the operation of Benioff planes, the majority propose that it occurred beneath the Afghan Block, while others consider that oceanic lithosphere was dragged under the Lut Block. Cu-Au porphyry deposits seem to occur in an island arc geotectonic setting during the middle Eocene while Mo-bearing deposits are coincident with the crustal thickening during Oligocene. We introduce new trace element and isotope geochemical data for granitoids and structural evidences testifying the two-sided asymmetric subduction beneath both Afghan and Lut Blocks, with different rates of consumption of oceanic lithosphere.