پديد آورندگان :
عابديني ، علي نويسنده استاديار گروه زمين شناسي، دانشكده علوم، دانشگاه اروميه Abedini, A. , كلاگري، علي اصغر نويسنده استاد گروه زمين شناسي، دانشكده علوم طبيعي، دانشگاه تبريز Calagari, A. A.
كليدواژه :
بوكسيت- لاتريت , جوانمرد , ژئوشيمي , بوكان
چكيده فارسي :
افق بازماندي جوانمرد در 25 كيلومتري شمال خاور بوكان، استان آذربايجان غربي واقع است. اين افق به شكل چينه سان در مرز بين سازند كربناتي روته (پرمين مياني- بالايي) و اليكا (ترياس) توسعه يافته و شامل 3 واحد سنگ شناختي است: 1) لاتريت آهن دار، 2) بوكسيت سيليسي و 3) رس بوكسيتي. عملكرد فرايندهاي هوازدگي در طي تشكيل اين افق بازماندي سبب شستشوي Si، Na، Mg، Mn، P، Ca، Sr، Hf، و HREEs، غني شدگي Al، Ti، V، Cr، Ni، Y، Nb، Zr،U و Th، و شستشو- تثبيت Fe، K، Rb، Ba، Co و LREEs شده است. يافته هاي ژيوشيميايي نشان مي دهد كه سنگ بستر كربناتي نقش دوگانه اي در توزيع عناصر داشته است. كربنات ها از راه خنثي سازي محلول هاي هوازده كننده اسيدي، سبب رسوب گذاري Fe به شكل كاني هاي هماتيت و گوتيت شده اند. اين كاني ها، خود، به وسيله فرايندهاي جذب سطحي و روبش، منجر به تمركز نسبتا? بالاي V، Cr، Ni، Co، LREEs، و Th در لاتريت آهن دار شده اند. اين سنگ ها، با تشكيل كمپلكس هاي يوني پايدار كربناتي با HREEs، سبب خروج اين عناصر از افق بازماندي شده اند. افزون بر اين، تغييرات pH محلول هاي هوازده كننده، كنترل كانيايي، و حضور اسيدهاي هوميك و كربنيك، نقش ارزنده اي در الگوي توزيع عناصر در اين افق دارند.
چكيده لاتين :
Javanmard residual horizon is located about 25 km NE of Bukan, West-Azerbaijan Province. This horizon developed, as a stratiform deposit, between Ruteh (Middle-Late Permian) and Elika (Triassic) carbonate formations. It consists of three lithological units: (1) ferruginous laterite, (2) siliceous bauxite and (3) bauxitic clay. Function of weathering processes in the course of formation of this residual horizon caused leaching of Si, Na, Mg, Mn, P, Ca, Sr, Hf, and HREEs, enriching of Al, Ti, V, Cr, Ni, Y, Nb, Zr, U, and Th, and leaching-fixing of Fe, K, Rb, Ba, Co, and LREEs. Geochemical data indicate that the carbonate bedrock played a dual role in distribution of elements. By neutralizing the acidic weathering solutions, the carbonates caused precipitation of Fe as hematite and goethite. These minerals, in turn, resulted in relatively high concentration of V, Cr, Co, LREEs, and Th in ferruginous laterite by adsorption and scavenging processes. These rocks caused these elements to be moved out of residual horizon by forming carbonate stable ionic complexes with HREEs. In addition, variations in pH of weathering solutions, mineral control, and presence of humic and carbonic acids played conspicuous role in the mode of distribution pattern of elements in this horizon.
