سينتيك آزاد شدن آهن به وسيله DTPA در برخي از خاكهاي آهكي ايران

Kinetics of DTPA Extraction of Iron from Some Calcareous Soils of Iran

آهن يكي از عناصر كم مصرف براي گياهان بوده و كمبود آن در خاكهاي آهكي ايران رايج است. در اين تحقيق سينتيك آزاد سازي آهن با عصاره گير دي اتيلن تري آمين پنتا استيك اسيد (DTPA) در 12 خاك آهكي استريل به مدت 11520 دقيقه بررسي گرديد. معادلات مرتبه صفر، اول، دوم و مرتبه سوم نتوانستند آزاد شدن آهن را توصيف كنند. سه معادله الوويچ ساده شده ، پخشيدگي پارابوليك و دوثابته برازش خوبي داشتند ولي معادله دوثابته به عنوان معادله برتر شناخته شد و ثابت a اين معادله فقط با ظرفيت تبادل كاتيوني همبستگي مثبت (*608/0= r) نشان داد. كمترين مقدار آهن آزاد شده در طول 11520 دقيقه 2/30 و بيشترين آن 4/200 با ميانگين 8/63 ميلي گرم آهن بر كيلو گرم بود. مقدار آهني كه در زمان هاي اوليه (ab) و سرعتي كه آهن از خاك عصاره گيري مي شود (مرتبط با ثابت b ) با هيچ يك از صفات اندازه گيري شده در خاكهاي مورد مطالعه همبستگي نداشت. در نهايت چنين نتيجه گيري شد كه آزمون رايج خاك براي اندازه گيري آهن قابل استفاده خاك كه شامل عصاره گيري آهن در يك محدوده زماني كوتاه (2 ساعت ) مي باشد، ممكن است مقدار آهني را كه مي تواند از خاك به محلول آزاد شود كمتر از مقدار واقعي تخمين بزند.