سيماي اپيدميولوژيك مالاريا در استان همدان در بيست سال اخير(79-1359)

Epidemiology of malaria in Hamadan province during a 20 -year period (1980-2001).

سابقه و هدف: مالاريا يكي از بيماري?‌هاي بومي ايران است. اين بيماري در بيشتر مناطق به‌جز سه استان جنوب شرقي كشور تحت كنترل است، ولي به‌دليل شرايط خاص منطقه‌اي امكان بروز آن در بيشتر مناطق كشور وجود دارد؛ از اين رو پايش و مراقبت از موارد تك‌‌گير و بررسي دقيق اپيدميولوژيك اين موارد براي اتخاذ راهكارهاي مناسب كنترل در هر منطقه ضروري است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه به روش توصيفي با استفاده از داده‌هاي موجود انجام شد. به منظور بررسي اپيدميولوژيك مالاريا در طول سال‌هاي پس از انقلاب اسلامي تا سال 1379، كليه موارد ثبت شده مالاريا در استان همدان(506 مورد) بررسي شد. در اين مطالعه, پرونده بيماران از بايگاني مركز بهداشت استان اخذ گرديد و داده‌ها وارد چك‌ليست شد و سپس آناليزگرديد. مالاريا در زمره بيماري‌هايي است كه سيستم ثبت تقريباً ثابتي براي آن وجود دارد و كليه موارد كشف‌شده و تشخيص داده شده در سراسر استان در مركز بهداشت ثبت مي‌شود و مورد پي‌گيري قرار مي‌گيرد؛ از اين رو بررسي پرونده هاي موجود در اين مركز مي‌تواند گوياي وضعيت بيماري در كل استان باشد. يافته‌ها: طي مدت 20 سال اخير 506 مورد بيمار مبتلا به مالاريا در استان همدان تشخيص داده شده است كه بطور متوسط 3/25 مورد در سال مي باشد. بالاترين ميزان بروز ساليانه در سال 1373( 50مورد) و كمترين آن در سال 1365(5 مورد) بوده است. 1/91% موارد مالارياي ويواكس، 7/7% فالسي پاروم و فقط يك مورد پلاسموديوم مالاريه و دو مورد نيز آلودگي توام گزارش شده است. از سال 1373 بروز مالاريا روند نزولي داشته، به‌طوري كه در سال 1380 فقط 6 مورد مالاريا ثبت شده است. 62% موارد به‌صورت انتقال از داخل كشور، 4/13% انتقال از خارج كشور و 96/2% موارد انتقال محلي بوده است. بالاترين شيوع سني در گروه 29-20 سال و 6/80% موارد در مردان بوده است. بيشترين ميزان در دو شهرستان همدان و نهاوند بروز كرده است. بحث: از اين مطالعه نتيجه مي‌شود تا حدود 15 سال پس از انقلاب بروز مالاريا در همدان روند نسبتاً ثابتي داشته‌است و بيشتر مبتلايان را موارد وارده تشكيل داده است. از سال 73 بيماري رو به نزول گذاشته است و در حال حاضر در وضعيت استحكام مي باشد.