امتناع برهان صديقين بدون پيش‌فرض فلسفي در منطق جديد

The Possibility of Seddiqin Argument without Philosophical Presuppositions at Modern Logic

آخرين و كوتاه‌ترين تقرير از «برهان صديقين» از علامه طباطبايي است كه استاد جوادي آملي درباره آن ادعا كرده‌اند كه هيچ پيش‌فرض فلسفي ندارد و از اين رو، مي‌تواند به عنوان اولين مساله فلسفي مطرح شود. اين ادعا بحث‌هايي را پديد آورده و مورد تاييد و انكار برخي از معاصران قرار گرفته است. در مقالات متعددي كه در اين زمينه به نگارش درآمده است، اين ادعا به صورت موردي بررسي و نقد شده است. در اين مقاله، ادعاي استاد جوادي آملي را به صورت كلي و بدون توجه به برهان علامه طباطبايي بررسي مي‌كنيم و مي‌خواهيم ببينيم كه آيا اثبات وجود خدا بدون كمك پيش‌فرض فلسفي اصولا ممكن است يا خير؟ در اين مقاله، با صورت‌بندي «موجود بودن خدا» در منطق مرتبه دوم هنكين (كه با ادات هاي وجهي تركيب شده است) و با استناد به اثبات‌ناپذيري آن در اين منطق، نشان داده‌ايم كه اثبات اين مفهوم بدون پيش‌فرض فلسفي امكان ندارد.

Allameh Tabatabaei has proposed the last and the shortest formulation of the “Seddiqin Argument” of which Javadi Amoli believes it provides no philosophical presuppositions and therefore can be the first question in Islamic Philosophy. The claim has yielded controversies pro and con. In the papers written on the subject matter, the claim has been criticized in particular and not in general. I try to see the claim in general and ask, “Is it possible in principle to argue for a god without any philosophical presuppositions?” In this paper, I formalize “existence of a god” in Henkin second-order logic equipped with modal connectives, and by its improvability at the logic, I show that it is not possible to prove the “existence of a god” without any philosophical presuppositions