كاربرد راهبردهاي فراشناخت در تجربه هاي دانشجويان و ارتباط آن با سطح پيشرفت تحصيلي آن ها

A Study of Metacognitive Strategies Use in Students’ Experience and its Relationship with Academic Achievement

پژوهش و مطالعه در خصوص تجربيات فراشناختي دانشجويان براي شناختن مقدار اين مهارت ها، امري ضروري بنظر مي رسد. هدف اين پژوهش تعيين مقدار كاربرد راهبردهاي فراشناخت به وسيله ي دانشجويان و ارتباط آن با پيشرفت تحصيلي آنان بود. پژوهش به روش توصيفي و همبستگي انجام گرفت. جامعه ي آماري شامل دانشجويان دانشكده ي علوم تربيتي و روان شناسي دانشگاه شيراز به تعداد 300 نفر بودند. تعداد 50 نفر به روش تصادفي ساده به عنوان نمونه، انتخاب شدند. داده ها به وسيله ي پرسشنامه محقق ساخته باز پاسخ مبتني بر مقوله هاي فراشناختي گرد آوري شد. پرسشنامه از لحاظ روايي و پايايي در جامعه ي آماري، اعتبار يابي شد. براي تجزيه و تحليل داده ها از روش تحليل محتوا و ضريب همبستگي اسپيرمن استفاده شد. نتايج نشان دادند كه در كل 26 در صد از دانشجويان از مهارت هاي فرا شناختي به گونه ي صحيح در مطالعه و يادگيري استفاده مي كردند. در خصوص مولفه هاي فراشناخت، 35 درصد دانشجويان از مهارت «خود تنظيمي» استفاده مي كردند. 34 درصد داراي دانش فرا شناختي سطح بالا و 25 درصد داراي كنترل اجرايي رفتار سطح بالا بودند. 10 درصد دانشجويان داراي شرايط مساعد بكارگيري مهارت هاي فراشناختي بودند و 29 درصد دانشجويان از راهبردها و روش هاي مناسب فراشناخت استفاده مي كردند، بين مهارت هاي فراشناختي در كل و ميانگين نمره هاي دانشجويان همبستگي مثبت معني دار وجود داشت(p < 0/01) . بين مولفه-هاي فراشناخت و ميانگين نمره هاي دانشجويان همبستگي مثبت وجود داشت (?=54) كه اين همبستگي در خصوص راهبرها و روش هاي مطالعه و انواع دانش فراشناختي معني دار شناخته شد (p=0/003). براي ساير مولفه ها معني دار نبود. باتوجه به ضعف نسبي مهارت هاي فراشناختي در تجربه هاي دانشجويان و هم چنين ارتباط بين فراشناخت و پيشرفت تحصيلي دانشجويان، آموزش مهارت ها و راهبردهاي فراشناختي به فراگيران، پيشنهاد مي گردد.

It is necessary to study students’ metacognitive experiences in order to apprehend their use levels. The aim of this study was to determining how much students resorted to metacognitive strategies and their relationship with their academic achievement. The sampling frame this descriptive-correlational study included the students of faculties of education and psychology of Shiraz University. 50 students were randomly selected as the sample of the study. Data were collected through and open-ended questionnaire. Its validity and reliability was established. A use was made of content analysis and Spearman correlation to analyze data. Results revealed that 26% of applied metacognitive skills in learning and studying correctly. As regards metacognitive components, 35% of students used self-regulation, 34 percent had a high level of metacognitive knowledge, 25% acquired high level of behavioral control, and 10% enjoyed a proper condition to employ metacognitive skills. In addition, 29% of the students utilized suitable metacognitive methods and strategies. Students’ metacognitive skills were significantly and positively correlated with students’ mean scores (p=0/01). This, more specifically, was significant for strategies, study skills, metacognitive knowledge. However it was not significant as far as other components are concerned. Due to the comparatively poor metacognitive skills of the students and the relationship between metacognition and academic achievement, it is suggested that metacognitive strategies and skills be taught to learners.