بررسي دانش ارزيابي كيفيت ترجمه و آموزش آن در دانشگاههاي ايران

An Investigation into Translation Quality Assessment and Translation Pedagogy in Iranian Universities

ارزيابي كيفيت ترجمه بدون ترديد از جمله مقوله هايي است كه درسال هاي اخير بسيار مورد توجه پژوهشگران و ارزيابان ترجمه واقع شده است. چنين توجه گسترده اي بايد در زمينه ي آموزش و ارزيابي كيفيت ترجمه در محيط هاي آموزشي دانشگاهي نيز نمود داشته باشد. هدف اصلي اين پژوهش كه از انواع پژوهش هاي كيفي و از نوع تحليل محتواست، ارايه ي گزارشي از روش هاي كاربرد ارزيابي كيفيت ترجمه در شماري از دانشگاههاي ايران، بررسي توصيفي و كيفي دانش ارزيابي و چگونگي آموزش ترجمه و مهم تر از همه، تاثير كاربرد روش هاي موجود بر كيفيت آموزش آن در اين زمينه بوده است. جامعه ي آماري اين پژوهش را 30 دانشجوي سال چهارم كارشناسي مترجمي و 15 نفر از اساتيد ترجمه كه به صورت تصادفي از 5 دانشگاه كشور انتخاب شدند، تشكيل داده اند. ابزار پژوهش نيز عبارت بود از مصاحبه اي جامع از نوع تعاملي و نيمه ساختار يافته در خصوص جايگاه ارزيابي كيفيت ترجمه و كيفيت كاربرد موارد آموزشي مرتبط با اين موضوع كه براساس آن، يافته هايي درخصوص ديدگاهها، رويكردهاي گوناگون آموزش و ارزيابي كيفيت ترجمه، ميزان و كيفيت داده هاي مصاحبه شوندگان و نيز موانع و كاستي هاي موجود در اين راستا بررسي شده است. نتايج اين پژوهش بيانگر لزوم وجود راهكارهاي بنيادي و دانشي عميق تر در ارزيابي كيفيت ترجمه و مهم تر از همه آموزش وكاربرد موثر آن درمحيط هاي آموزشي است.

Over the years, Translation Quality Assessment (TQA) has, no doubt, received increasing attention among researchers and practitioners in higher education. Accordingly, this growing attention is expected to be reflected in TQA approaches and translation pedagogy in educational settings. The main aim of the current study, which is a qualitative content analysis one, is to report on a survey of Translation Quality Assessment Literacy (TASL) and the ways TQA is practiced in higher education in Iran. The sample of the study included 30 senior B.A. students and 15 university instructors of English Translation, who were randomly selected from 10 Iranian universities. A comprehensive interactional semi-structured interview, aiming to explore TQA approaches, level and quality of interviewees’ assessment literacy, and current limitations and deficiencies of the approaches, was the instrument of the study. The results of the study underscored the necessity of more principled approaches and profound assessment literacy in TQA and, more importantly, its effective practice in higher education settings