شناسايي و اولويت بندي سناريوهاي پياده سازي زبان گزارشگري تجاري توسعه پذير در بازار سرمايه ايران

Identifying and Ranking XBRL Implementation Scenarios in Iran Capital Market

امروزه به كمك فناوري اطلاعات و ارتباطات امكان سرمايه گذاري و انجام تبادلات مالي سرمايه گذاران، شركت هاي بورسي و ديگر بخش هاي بازار سرمايه در فراسوي مرزها فراهم شده و بازارهاي مالي سراسر جهان به هم مرتبط گشته اند. پيشرفت هاي تكنولوژيك با از ميان برداشتن موانع موجود، سرمايه گذاري موسسات كوچك و بزرگ در آنسوي مرزها را ممكن ساخته است. همزمان با جهاني شدن سرمايه گذاري، نياز سرمايه گذاران به اطلاعات مالي درست و قابل اعتماد شركت ها بيشتر مي شود. XBRL يا زبان گزارشگري تجاري توسعه پذير، يك رويكرد استاندارد جهاني است كه تبادل اطلاعات و بخصوص گزارشگري مالي را در سراسر جهان متحول ساخته است. پياده سازي XBRL در محيط هاي كسب وكار مختلف با استانداردهاي گزارشگري گوناگون و معماري هاي سيستمي و سازماني مختلف، سناريوهاي متفاوتي را پيش رو قرار مي دهد. با توجه به پيچيدگي فرايند پياده سازي XBRL و ريسك هاي داخلي و خارجي، اولويت بندي اين سناريوها و انتخاب سناريوي مناسب ضرورت دارد. اين پژوهش سعي نموده سناريوهاي پياده سازي زبان گزارشگري تجاري توسعه پذير در بازار سرمايه ايران را اولويت بندي نموده و سناريوي مناسب را معرفي نمايد. بر اين اساس، نظرات خبرگان بازار سرمايه جمع آوري و با استفاده از روش فرايند تحليل سلسله مراتبي تحليل شد. نتايج بدست آمده از تحليل داده ها توسط نرم افزار Expert Choice نشان داد كه سناريوي "وب سرويس از طريق سامانه كدال" به عنوان مناسب ترين سناريوي پياده سازي زبان گزارشگري تجاري توسعه پذير در بازار سرمايه ايران انتخاب شده است.

Analyzing XBRL projects around the world indicates that successful implementation of XBRL depends on some major criteriaʹs such as reporting standards, organization and system architectures and custom requirements. However, the process of implementing XBRL is complicated and risky. These challenges lead to necessity of choosing a right scenario for implementing XBRL. In this study, by reviewing the most known XBRL implementation approaches such as "filling" and "web service" and also focusing on electronic data gathering infrastructures in Iran capital market, four scenarios have been shaped. Based on Analytical Hierarchy Process (AHP) technique these scenarios were ranked. Findings show that, for implementing XBRL in Iran capital market using the current electronic platform in conjunction with web service approach should be considered.