روششناسي مدلهاي تحليل تصميم گيري چند معياره

Multi-Criteria Decision Analysis Methods’ Methodology

در دهه هاي اخير با دستيابي به تجهيزات محاسباتي و سيستمهاي تصميم گيري توانمند، امكان انتخاب دقيقتر گزينه ها، تحليل مشخصه هاي كمي و كيفي موثر و بررسي اثرات متقابل آنها بر هم فراهم شده است. امروزه با شدت گرفتن مباحث مربوط به تصميم گيريهاي چند معياره و از طرفي ديگر، گرايش روز افزون به سمت علوم ميان رشتهاي و استفاده از نظريات گروهها و تخصصهاي مختلف در حل مسايل پيچيده، لزوم توجه به تكنيكهاي تحليل تصميم گيري و بهره گيري از آنها در حل مسايل پيچيده موجود در زمينه معماري و از جمله مديريت و هدايت پايدار پروژههاي مرمتي بناهاي تاريخي از اهميت بالايي برخوردار گرديده و به نظر ميرسد كليد بسياري از مشكلات در حل مسايل مربوط به معماري، مرمت و بازبكارگيري مجدد بناهاي تاريخي باشد. فرآيند ارزيابي و انتخاب راه حلها، روشها و گزينه هاي مناسب در پروژه هاي ساختماني و معماري، به دليل دخالت گروههاي مختلف تصميم گير و همچنين وجود روابط متقابل ميان ساختمان، فناوري و محيط پيرامونيشان (اجتماع، بستر، محيط زيست و ..) فرآيندي است پيچيده و نياز به بررسي نظريات متفاوت و گاهاً متضاد صاحبنظران، در نظر گرفتن عوامل معتدد و پيچيده كمي و كيفي و بررسي روابط متقابل ميان آنها دارد. لذا، به جهت ميان رشته بودن معماري و مرمت بناهاي تاريخي، اكثر پروژه هاي مرمت و احيا تحت تاثير نظريات متخصصين و عوامل كمي و كيفي مختلف قرار دارند، كه عموماً اين عوامل با يكديگر در تعارض هستند. اشتباه و عدم دقت در تصميم سازي مستلزم پرداخت هزينه خطا و بعضاً جبران ناپذير است. براي پيشگيري از خطا در تصميم سازي و پرداخت هزينه هاي گزاف آن، نياز به استفاده از تكنيكهاي قوي در اين زمينه ميباشد. از اينرو، تحقيق حاضر با هدف شناسايي تكنيكهاي مختلف، دسته بندي و در نظر گرفتن معيارهاي مختلف كمي و كيفي موثر و روش شناسي انواع تكنيكهاي تحليل تصميم گيري چند معياره به منظور بررسي و مديريت پايدار پروژه هاي مرمتي و باز بكارگيري سازگاربناهاي تاريخي ايران معرفي ميگردد. در اين پژوهش، انواع مدلهاي تصميم گيري چند معياره بررسي گرديده و حوزه كاربرد هر يك مشخص ميشود. نتايج مورد انتظار از تحقيق حاضر عبارتند از: بررسي ويژگيها و تفاوتهاي ميان مشخصه هاي كمي و كيفي، تحليل انواع محيطهاي تصميم گيري، دسته بندي انواع روشهاي تحليل تصميم، بر اساس متدولوژي و ويژگيهاي ذاتي هر يك، تعيين حوزههاي كاربرد آنها و نهايتاً ارايه مدلي به منظور انتخاب تكنيكهاي مناسب در طي فرآيند پروژههاي تحقيقاتي ميباشد. در اين پژوهش، مدلسازي با استفاده از روشهاي ارزيابي تلفيقي معيارهاي كمي و كيفي، كه خود متكي بر مدلها وتكنيكهاي تصميم گيري چند معياره است انجام ميپذيرد.