اثر مصرف مكمل آهن بر شاخص‌هاي ذخاير آهن بدن زنان ورزشكار

The Effects of Iron Supplementation on Body Iron Stores in athlete women

پژوهش حاضر به منظور بررسي تاثير هشت هفته مصرف مكمل آهن بر ذخاير آهن بدن زنان ورزشكار انجام شده است. آزمودني‌هاي پژوهش 28 زن ورزشكار داوطلب در باشگاه‌هاي آمادگي جسماني و واجد شرايط (فريتين سرم كمتر از 20 نانوگرم بر ميلي‌ليتر) با ميانگين 64/2 39/26 سال، ميانگين وزن 70/5 61/61 كيلوگرم و ميانگين قد 17/4 163 سانتي‌متر بودند كه به روش تصادفي ساده و با استفاده از طرحي دوسوكور به دو گروه مكمل و دارونما تقسيم شدند. اطلاعات مربوط به غلظت فريتين سرم، هموگلوبين، هماتوكريت، ظرفيت اتصال به آهن خون (TIBC) و درصد اشباع ترانسفرين، قبل و بعد از مصرف مكمل جمع‌آوري و اندازه‌گيري شد. در طول دوره مصرف مكمل، گروه تجربي روزانه 100ميلي گرم آهن و گروه كنترل روزانه 100 ميلي‌گرم دارونما دريافت كردند. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از آزمون‌هاي آماري t همبسته و t مستقل بررسي و تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها نشان داد در گروه تجربي يك دوره هشت هفته‌اي مصرف مكمل آهن در زنان ورزشكار توانسته است بر بيشتر متغيرهاي پژوهش تاثيري مثبت و معني‌دار داشته باشد (05/0 < P). در گروه كنترل مصرف دارونما تاثير معني‌داري بر هيچ‌يك از متغيرهاي اندازه‌گيري شده در زنان ورزشكار نشان نداد. همچنين، مقايسه نتايج دو گروه بعد از دوره مصرف مكمل آهن نيز نشان داد مصرف مكمل آهن در گروه تجربي موجب افزايش غلظت فريتين سرم (005/0P=) زنان ورزشكار، در مقايسه با گروه كنترل شده است، ولي در ساير متغيرها با وجود افزايش مقادير در گروه مكمل، تفاوت معني داري مشاهده نشد (05/0 > P). با توجه به نتايج پژوهش، توصيه مي‌شود زنان ورزشكار زير نظر پزشك يا افراد متخصص از قرص‌هاي آهن و ساير مكمل‌هاي تقويتي در اين زمينه (از جمله ويتامين C)، استفاده كنند تا احتمال ابتلا به كم‌خوني فقر آهن كاهش يابد.

The purpose of this study was to investigate the effects of 8 weeks iron supplementation on body iron stores in athlete women. Samples of study were 28 women fitness athletes with serum ferritin content lower than 20 ng/ml, and mean age 26.39±2.64 years, height 163±4.17 Cm and weight 61.61±5.70 Kg, divided into two groups randomly in a double blind project. One group was placebo group (control) and the other group was user of Iron supplement (experimental). Serum ferritin, hemoglobin and hematocrit concentration, total iron-binding capacity (TIBC), and percent transferrin saturation of subjects were measured before and after iron supplementation. The experimental group used 100 mg of elemental iron as ferrous sulfate and control group used placebo daily for 8 weeks. The data analysis (by paired t-test and independent t-test) in experimental group, showed that 8 weeks iron supplementation have significant effects (P < 0.05) on all measured parameters and in placebo group showed no significant effect among women athletes. In comparison between two groups after supplementation, the result showed that iron supplementation lead to better condition in experimental group than placebo group at serum ferritin concentration (P=0.005), but in other parameters no significant differences was observed (P > 0.05). To decrease the probability of iron deficiency anemia in women athletes we suggested that they use iron or other nutritional supplements (like Vitamin C) under supervision of physician or specialist.