بررسي غلظت و الگوي پراكندگي بي فنيل هاي چند كلره (PCBs) در 5 گونه از ماهيان خوراكي تالاب شادگان

Investigation of concentration and pattern of polychlorinated biphenyls (PCBs) distribution in five edible fish species from Shadegan wetland

آلاينده هاي آلي كلره, تركيباتي با پايداري بالا و خطرناك مي باشند كه به طور گسترده در محيط زيست پراكنده شده اند. از بين اين تركيبات، بي فنيل هاي چند كلره (PCBs) مي توانند براي انسان سرطان زا بوده و بر عملكرد فكري، سيستم عصبي، دستگاه توليد مثل و سيستم ايمني بدن انسان تاثير گذارند. موجودات آبزي بخصوص ماهيان مسير اصلي ورود اين تركيبات به بدن انسان شناخته مي شوند. تحقيق حاضر به بررسي تجمع و الگوي پراكندگي PCBs در 5 گونه از ماهيان خوراكي جمع آوري شده از تالاب شادگان و تاثير عوامل مختلف بر غلظت اين آلاينده ها مي پردازد. تعيين و اندازه گيري غلظت اين آلاينده ها در نمونه ها با استفاده از دستگاه گازكروماتوگرافي انجام شد. نتايج به دست آمده نشان داد كه در گونه هاي بني، برزم و كپور تركيب 52 - PCB در بين تركيبات PCBs بيشترين مقدار را داشته و در آنها به ترتيب برابر 03/2، 64/4 وng/g wet wt 92/1 بوده است. در شـيربت تركيب 28 - PCB و در شـلج 138 - PCB بالاترين مقدار را داشته و در آنها به ترتيب برابر 68/4 وng/g wet wt 10/4 بوده است. ميانگين غلظت PCBs در گونه برزم داراي بيشترين غلظت بوده (كروسكال واليس- من ويتني يو) كه مي تواند مربوط به رژيم گوشتحواري اين گونه باشد. بررسي ها نشان داد كه ميانگين غلظتPCBs در گروه وزني كمتر از 320 گرم، گروه سني بيش از 3 سال و رژيم غذايي گوشتخوار بالاتر ترين مقدار را داشته است(من ويتني يو).

Organochlorine contaminants are highly stable and dangerous compounds, which are widespread in the environment. Among these compounds, polychlorinated biphenyls (PCBs) are carcinogenic for humans and can also affect intellectual functions and the nervous, immune and reproductive systems. Aquatic organism especially fishes are known to be main routes for e entrance of these compounds to the humans bodies. This research investigated accumulation and distribution pattern of PCBs in 5 edible fish species gathered from Shadegan wetland and effects of various factors on concentration of these contaminants. Determination of concentration of these pollutants in specimens is performed using Gas Chromatography. Results showed that among PCBs, concentration of PCB-52 was the highest in Barbus barbulus, Barbus sharpeyi and Cyprino carpio 2.03, 4.64 and 1.92 ng/g wet wt, respectively. In Barbus grypus PCB-28, had the highest concentration (4.68 ng/g wet wt) and PCB-138 had the predominant pollutant in Aspius vorax (4.10 ng/g wet wt). Mean concentration of PCBs in Barbus barbulus was the highest (Kruskal-wallis- Mann-whitney U), which can be related to carnivorous diet of this species. Investigation showed that mean concentration of PCBs was higher in weight group of 0-320 g and in age group of over 3 years and carnivorous diet (Mann-whitney U(.