تعيين آستانه زيان اقتصادي كنترل يولاف وحشي، همچنين بررسي اثر تراكم و تاريخ كاشت يولاف وحشي بر صفات گندم رقم چمران

Determination of the economic threshold of Avena fatua(oat) and investigation the effect of oat density and time planning on wheat variaty Chamran characteristics

به منظور بررسي اثر تراكم و تاريخ كاشت مختلف يولاف وحشي بر صفات گندم (رقم چمران)، همچنين تعيين آستانه اقتصادي كنترل يولاف وحشي، آزمايشي در قالب طرح كاملاً تصادفي بصورت فاكتوريل با 3 تكرار در آبان 1383 در مزرعه دانشكده كشاورزي دانشگاه آزاد اسلامي اهواز انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل تراكم يولاف وحشي (در چهار سطح :0 ، 10 ، 30 ، 60 بوته در متر مربع) و تاريخ كاشت آن (در سه سطح: همزمان باكاشت گندم، يك و دو هفته پس از سبز شدن گندم ) با تراكم ثابت كندم (400بوته در متر مربع) بود. صفات مورد بررسي شامل وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبلچه ، تعداد سنبلچه نابارور در سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، بيوماس، ارتفاع بوته، تعداد پنجه ، شاخص سطح برگ، عملكرد و ماده خشك گندم بود. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه تراكم هاي بالاتر از 30 بوته يولاف تنها بر تعداد سنبله در متر مربع معني دار بود ( 05/0 < P). همچنين تنها تاريخ كاشت همزمان يولاف وحشي با گندم بر بيوماس وتعداد سنبله در متر مربع اثر معني دارداشت. اثر متقابل تراكم وتاريخ كاشت يولاف وحشي نيز تنها بر تعداد سنبله در متر مربع، بيوماس، عملكرد و شاخص سطح برگ (44 روز پس از سبز شدن گندم) معني دار بود (05/0 < P). از سويي ديگر با افزايش تراكم يولاف وحشي شاخص سطح برگ گندم، ارتفاع، تعداد سنبله در متر مربع وتعداد دانه در سنبلچه (بجز يك تراكم) كاهش وتعداد سنبلچه نابارور افزايش يافت. در ضمن يولاف هايي كه 2 هفته پس از سبز شدن گندم كاشته شدند بخصوص با افزايش تراكم از قدرت رقابت بسيار پاييني برخوردار بودند، بطوري كه در تراكم بوته 60 يولاف وحشي در متر مربع تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در سنبلچه، بيوماس و ارتفاع گندم زيادتر از تراكم هاي ديگر بود. از سوي ديگر با توجه به مسايل زيست محيطي و اقتصادي مطرح در راستاي استفاده به موقع و به اندازه مناسب از سموم علفكش، لازم است تعداد مشخصي از هر انواع علف هرز غالب مزارع مختلف كه منجر به خسارت اقتصادي خواهد شد ، مشخص شده آنگاه به تامين و استفاده از سموم اقدام گردد. در برآوردآستانه زيان اقتصادي كنترل يولاف وحشي در صورتيكه بخواهيم از سموم تاپيك، سافيكس ويا ايلوكسان استفاده كنيم (كه در مزارع گندم كاري استان بيشتراستفاده ميشود)، آستانه كنترل زير 10 بوته يولاف وحشي است.البته براي تعيين تعداد دقيق علف هرز جهت كنترل اقتصادي نياز به تكرار آزمايش انجام شده با تراكم هاي كمتر، به مدت 3-2 سال ميباشد.

To investigate the effect of wild oat intensity and planting date on different characters of Chamran variety wheat and also determine economic threshold for wild oat control, a complete random plan test in factorial form with three repeats was done in Aban 1383 in the farm of Agriculture College of Ahvaz Azad Islamic University. Treatments included 4 intensity area of wild oat (0, 10, 30, 60 shrubs per square meter) and three crop date (coincident with crop wheat, one and two weeks after wheat growth) with stable dencity (400 shrubs per m2). The investigated characters included: weight of 1000 seeds, number of seed in spikelet, number of sterile spikelet in spike, number of seed in spike, number of spikes per m2, biomass , shrub height, number of tiller, leaf area index, yield and wheat dry matter. The results of variance analysis showed that only the effect of intensities of higher than 30 of wild oat on the number of spikes per m2 was significant (p < 0.05) and its effect on other characters was not significant. Also, only the effect of simultaneous wheat and wild oat crop date on biomass and number of spikes per m2 was significant. Mutual effect of crop intensity and date of wild oat only on the number of spikes in m2 ,biomass, yield and leaf area index (44 days after wheat growth) was significant (P < 0.05). On the other hand, number of sterile spikelets increase and number wheat leaf area index, height, number of spikes in per m2 and number of seed in spikelets except one intensity decrease with wild oat intensity.In addition, the wild oats which cropped two weeks after wheat germination, have very low competition ability with intensity increase so that in intensity 60 of wild oats, the number of seeds in spikes, number of seeds in spikelets, biomass and wheat height, were higher than in other intensities. In estimating economic threshld of wild oat control, it is lower than 10 wild oat shrubs, in case of using Topic, Suffix, or Illioxan sprays (which used more in wheat farms). Therefore reaching weed accurate number for economic control needs replication with lower intensities in 2-3 years time.