ارزيابي تاثير غيرمستقيم سياست پولي بر عرضه‌ي تسهيلات بانكي از طريق ويژگيهاي ترازنامه اي بانك هاي دولتي و غيردولتي

Examining Indirect Effects of Monetary Policy on Bank Lending, through the Balance-Sheet Items of the Public and Private Banks in Iran

بانك ها نقش بسيار مهمي در اقتصاد ايفا مي كنند. مهمترين كاركرد بانك ها كه به آنها نقشي منحصر به فرد مي دهد، غلبه بر مشكلات اطلاعاتي است كه در حين انتقال پس انداز بين سپرده گذاران و سرمايه-گذاران وجود دارد. تجربه نشان داده است كه معمولا بانك هايي كه دسترسي بيشتري به منابع نقدينگي دارند و يا از سرمايه و دارايي بيشتري برخوردارند در مواجهه با شوكهاي اقتصادي، به ويژه در مواقع انقباض پولي استحكام بيشتري از خود نشان مي دهند. با توجه به موارد ياد شده، ارزيابي نقش ويژگيهاي خاص بانك ها كه عبارتند از: اقلام مهم ترازنامه اي بانك در انتقال اثرات شوكهاي پولي از اهميت فراواني برخوردار است. مطالعات مختلفي در مورد نظام بانكي و نقش بانك ها در اقتصاد ايران انجام شده كه در هر يك از آنها به برخي از وجوه موضوع پرداخته شده است. با اين حال مطالعات اندكي در زمينه‌ي مسير وام‌دهي در ايران و نقش ويژگيهاي مربوط به بانكها و استحكام ترازنامه‌ي آنها در انتقال اثرات سياست پولي در ايران انجام شده است. مقاله‌ي حاضر از دو جهت با مطالعات قبلي در اين زمينه تفاوت دارد. تفاوت اول اين مقاله با ساير مطالعات داخلي اين است كه در آن تاثير غيرمستقيم سياست پولي بر وام‌دهي بانك ها از مسير تاثيرگذاري بر ويژگيهاي ترازنامه اي هر بانك ارزيابي شده است. تفاوت دوم، استفاده از سه نمونه‌ي مجزا شامل كل بانكها، بانكهاي دولتي و بانكهاي غيردولتي است. در مطالعات قبلي در اين زمينه كل بانك‌ها اعم از دولتي و غيردولتي با هم در يك نمونه بررسي شده اند، حال آنكه ساختار مديريتي بانك هاي دولتي و غيردولتي با يكديگر تفاوتهاي مهمي دارد و اين تفاوتها خود را در عملكرد وام دهي آنها و نيز نحوه تاثيرگذاري سياست پولي بر آنها نشان مي دهد. يافته هاي مقاله نشان مي دهد كه سياست پولي به طور مستقيم بانكها را تحت تاثير قرار نمي دهد، اما به طور غيرمستقيم بانكهايي را تحت تاثير قرار مي دهد كه ترازنامه‌ي ضعيف تري دارند.

Banks play an important role in many modern economies. The main functioning of banks is to reduce the information problems between lenders and borrowers. The experiences show that banks with a powerful balance-sheet have a better ability to isolate their lending activities from monetary shocks. So, the balance-sheet items of commercial banks play an important role in their sensitivity to the monetary downturns. This paper has two distinguishing features compared to other papers. First, we examined the indirect effects of monetary policy on bank lending through the balance-sheet items of the Iranian banks. Second, we have used two separate samples; private and public banks, because their organizational systems have significant differences. Our hypothesis is that the monetary policy can indirectly affect the public and private banks’ lending through their balance-sheet items. Our results show that the monetary policy has no direct but indirect effects on bank lending in Iran.