اثر مقادير و زمان مصرف انواع كمپوست هاي آلي بر تراكم و زيست توده علف هاي هرز زيره سبز (Cuminum cyminum L.)

Effects of Various Compost Types, Rates and Application Time on Weed Density and Biomass in Cumin Fields

به منظور ارزيابي اثر مقادير و زمان مصرف انواع كمپوست هاي آلي بر جمعيت علف هاي هرز و عملكرد زيره سبز (Cuminum cyminum L.) آزمايشي در سال زراعي 88-1387 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. سه نوع كمپوست آلي (مرغي، گاوي و بقاياي بستر قارچ) در سه مقدار (صفر، 20 و 40 تن در هكتار) و سه زمان مصرف (همزمان با كاشت، يك ماه بعد و نيمه اسفند ماه) بصورت كرت هاي دوبار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با اختصاص نوع كمپوست، مقدار و زمان مصرف به ترتيب به كرت هاي اصلي، فرعي و فرعي در چهار تكرار مورد ارزيابي قرار گرفت. بر اساس نتايج اين آزمايش بيشترين تعداد گونه علف هاي هرز موجود در زيره سبز، گونه هاي پهن برگ بوداند. علف هاي هرز پاييزه شامل خاكشير ايراني و تلخ، گندمك، يولاف وحشي، شاهتره و درشتوك و علف هاي هرز بهاره آن شامل سلمه، هفت بند، سيزاب و تاجريزي بودند. تراكم تمام گونه هاي علف هاي هرز بجز گندمك و خاكشير تلخ و نيز تراكم كل علف هاي هرز بطور معني دار تحت تاثير مقدار مصرف كمپوست قرار گرفت. بيشترين تراكم كل علف هاي هرز در تيمار مصرف كمپوست بستر قارچ و نيز مصرف در يك ماه بعد از كاشت مشاهده شد. اثر مقدار و زمان مصرف كمپوست بر زيست توده خشك علف هاي هرز معني دار بود، بطوريكه كمترين زيست توده علف هاي هرز در شرايط مصرف كمپوست گاوي در نيمه اسفند ماه حاصل شد. با افزايش ميزان مصرف كمپوست، زيست توده علف هاي هرز افزايش يافت. بدين ترتيب، چنين به نظر مي رسد كه باتوجه به دسترسي آسان و مقرون به صرفه بودن كمپوست گاوي، مصرف اين نوع كمپوست مي تواند به كاهش تراكم علف هاي هرز در مزرعه زيره سبز كمك نمايد.

In order to evaluate the effects of types, rates and application times of various organic composts on weed population and biomass in cumin, a field experiment was conducted as split-split plot based on randomized complete block with four replications at Agricultural Research Station, Ferdowsi University of Mashhad during 2008-2009 growing season. Three compost types (poultry, cow and mushroom bed residue), compost rates (0, 20 and 40 t.ha-1) and compost application time (at planting date, 30 days after planting and 105 days after planting) were allocated to main plot, sub-plot and sub-sub plot, respectively. The most important weed species were broadleaf species. Winter weeds were mainly Descurinia sophia, Sisymberium irio, Stellaria media, Avena fatua, Malcolmia africana, Fumaria parviflora، and spring weeds were Chenopodium album, Polygonum aviculare, Veronica sp. and Solanum nigrum. Expect Stellaria media and Sisymberium irio, weed density in other species and also total weed density were significantly affected by compost types and rates and its application date. The highest total weed density observed with using mushroom-bed compost, applied one month after planting. Results showed that organic compost type, rate and time of application had significant effects on fresh and weed dry biomass. The lowest weed biomass was observed in cow compost plots. Compost application in 105 days after planting had lowest weed biomass. With increasing compost rates weed biomass was also increased. In conclusion, based on the results of the present study and considering the easy availability and low cost of cow manure, application of cow manure compost could help in reduction in weed density and biomass in cumin fields.