تاثير تراكم بوته و زمان سبز شدن تاج خروس بر كارايي استفاده از نور، ضريب خاموشي و توزيع سطح برگ و ماده خشك در تاج پوشش ذرت

Extinction Coefficient, Radiation Use Efficiency, Leaf Area and Dry Matter Distribution in Corn Canopy (Zea mays) under Competition with Pigweed (Amaranthus retroflexus L.)

به منظور بررسي كارايي استفاده از نور، ضريب خاموشي و همچنين بررسي الگوي توزيع ماده خشك و سطح برگ در كانوپي ذرت در شرايط رقابت با تاج خروس آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي موسسه اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج در سال 1380 انجام شد. در اين آزمايش اثر پنج تراكم تاج خروس (0، 3، 5، 8 و10 بوته در متر رديف) و سه زمان سبز شدن آن (همزمان با ذرت، در مرحله 2-3 برگي ذرت، مرحله 4-5 برگي ذرت) اجرا شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. نتايج نشان داد كه تشديد رقابت بين گونه ايي در اثر رويش همزمان تاج خروس و ذرت، به طور معني داري باعث هدايت بخش عمده اي از سطح برگ و وزن خشك ذرت به طبقات بالاي كانوپي شد و همچنين در اين تيمار به علت كاهش معني دار شاخص سطح برگ ذرت و افزايش سطح برگ تاج خروس ميزان كارايي استفاده از نوركاهش و ضريب خاموشي درطبقات پاييني كانوپي افزايش يافت. هرچه تراكم تاج خروس بيشتر و فاصله زماني بين رويش علف هرز و ذرت كمتر شد، افزايش ضريب خاموشي شديدتر گرديد، به طوري كه بيشترين مقدار اين صفت (65/0) در تيمار ظهور همزمان تاج خروس با ذرت بدست آمد. افت عملكرد ذرت دراين تيمار 34 درصد بود كه با تاخير رويش تاج خروس تا مرحله 3-2 برگي و 5-4 برگي ذرت به ترتيب به 25 و 12 درصد كاهش يافت. نتايج اين پژوهش نشان داد كه جهت كاهش خسارت علف هاي هرز در مزرعه ذرت، كنترل علف-هاي هرز تا مرحله 4-5 برگي ذرت كه همراه با افزايش سرعت رشد ذرت مي باشد، ضروري است.

In order to study the effect of completion with redroot pigweed on dry matter and leaf area distribution, leaf area, extinction coefficient and radiation use efficiency (RUE) in corn canopy (Zea mays L.) under competition with redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) an experiment was conducted at Seed and Plant Improvement Institute (SPII), Karaj, Iran. Field study was carried out based on RCBD with 3 replication with redroot pigweed density (0, 3, 5, 8, and 10 plant per m of row ) and time of emergence (same time with corn, 2-3 and 4-5 corn leaf stage). Results indicated that early emergence of redroot pigweed significantly distributed leaf area and dry matter to upwards of canopy layers and significantly increased yield loss (%) in compare to other treatment. Corn yield loss was 34% in early-emerged pigweed and decreased to 25 and 12 percent in 2nd and 3rd time of emergence respectively. Due to significantly decrease of corn LAI and increase redroot pigweed LAI in near the bottom of the corn canopy, the most value extinction coefficient observed in near the bottom. Result is also indicated that emergence of redroot pigweed in same time and 3rd time of emergence have minimum of extinction coefficient (K) (0.38) and maximum RUE (3.2 MJ), respectively. Generally, it is concluded that weed control until corn 4-5 leaf stage would be essential to reduce corn yield loss.