اثر اكوتوريسم بر شاخص‌هاي تنوع زيستي گياهي در پارك جنگلي چالدره

Ecotourism Effect on Biodiversity Parameter Chaldareh Park

كشور ايران به‌دليل تنوع در شرايط اكولوژيك جايگاه مهمي را در تنوع‌زيستي جهان داراست. اين تنوع باعث ايجاد جاذبه‌هاي گردشگري طبيعي منحصر‌به‌فردي نيز گرديده‌است. با‌توجه به نقش توريسم بر شاخص‌هاي مختلف تنوع‌زيستي شامل(تنوع، غنا و يكنواختي)تحقيق حاضر به اين مساله در پارك جنگلي چالدره پرداخته‌است. براي انجام اين تحقيق منطقه مورد مطالعه به 3 زون بدون‌فشار توريسم، با‌فشار متوسط توريسم و با‌فشار زياد توريسم تقسيم‌بندي شد. پس از شناسايي زون‌هاي مورد مطالعه، عمليات نمونه‌برداري گياهي به‌اين صورت انجام شد كه در هريك از زون‌ها 5 قطعه نمونه 100 متر‌مربعي به شكل مربع(10×10) متر با پراكنش تصادفي– سيستماتيك انتخاب گرديد و در آن تنوع گونه‌هاي چوبي و نهال بررسي شد. در چهار گوشه هر يك از قطعات نمونه، ميكروپلات‌هايي به ابعاد 2×2 و به مساحت4 متر‌مربع جهت بررسي تنوع‌زيستي گونه‌هاي علفي انتخاب شده، همچنين محل پلات‌ها به شكل تصادفي- سيستماتيك انتخاب و برداشت گرديد و در آزمايشگاه موردتجزيه‌و‌تحليل قرار گرفت. نتايج‌ نشان‌مي‌دهد كه فشار زياد توريسم باعث اثر معني‌داري بر كاهش تعداد گونه‌هاي گياهي، كاهش تنوع، افزايش يكنواختي و كاهش غنا پوشش‌گياهي گرديده‌است ولي تاثير چنداني بر تنوع، غنا و يكنواختي پوشش درختي و نهال نداشته‌است كه از جمله دلايل آن قدمت آن‌ها، بالا‌‌بودن قدرت زنده‌ماني، استقامت ريشه‌ها و كمتر‌بودن حساسيت آن‌ها در برابر فشارهاي وارد شده از سوي توريسم و عوامل تخريب است.

Iran has an important role in global biodiversity due to its ecological diversity. This variety creates natural attractions for tourism as an outstanding universal value. due to the effect of tourism on various biodiversity indices including diversity richness and evenness. To do this research in chaldare park tourism region the study area was divided into 3 zones including: low-tourism pressure and medium-tourism and high-tourism pressure. 5 Sample plots with an area of 100m2 with quadrate shape were selected with systematical random concentration of woody spaces. Some micro-plots with an area of 4m2 were selected per sample plots, furthermore; soil samples were collected per sample plots and were analyzed in lab. The results show that high-tourism pressure has significant effect on decreasing the number of plant species, plant richness and diversity and increasing soil density and evenness. Keywords: Tourism, Biodiversity, Richness, Evenness, Chaldare