مقايسه پايداري عمليات كشاورزي در سبزيجات شهرستان جيرفت(مطالعه موردي پياز، سيب زميني و گوجه فرنگي)

Comparison of Sustainable Agriculture of Practices in Vegetables of Jiroft County (Case Study: Onions, Potatos and Tomatos)

بر اساس گزارش سازمان هاي جهاني حدود يك سوم جمعيت امروزي جهان با فقر غذايي مواجه هستند. آمار موجود اين واقعيت را روشن مي سازد كه سيستم هاي مرسوم كشاورزي در دستيابي به تامين نياز غذايي بشر ناكارآمد بوده اند. از اين رو كشاورزي پايدار به عنوان كارآمدترين راه حل از سوي متخصصان مد نظر قرار گرفته است. به سبب نقش و اهميت بخش كشاورزي در اقتصاد و اشتغال شهرستان جيرفت و جايگاه سبزيجات در سلامتي مصرف كنندگان، تحقيق حاضر با هدف مقايسه پايداري عمليات كشاورزي سه محصول پياز، سيب زميني و گوجه فرنگي در سال زراعي 88-1387 در شهرستان جيرفت صورت پذيرفته است. به اين منظور تعداد 197 كشاورز به روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي نسبتي متناسب از بين جامعه آماري انتخاب گرديد. نتايج تحقيق نشان داد كه 3/52 درصد بهره برداران در گروه با عمليات كشاورزي ناپايدار و نسبتاً ناپايدار قرار دارند و تنها 31 و 7/16 درصد آنها به ترتيب در طبقه نسبتاً پايدار و پايدار قرار مي گيرند. نتايج آزمون تجزيه واريانس چند متغيره نشان داد كه به طور كلي مزارع سيب زميني نسبت به مزارع پياز و گوجه فرنگي در وضعيت نامناسب تري از نظر پايداري عمليات كشاورزي قرار دارند. نتايج همچنين نشان داد كه علت پايداري عمليات كشاورزي در گوجه فرنگي كاران نسبت به پياز و سيب زميني كاران در مديريت بهتر كنترل علف هاي هرز، كشت و مديريت خاك مي باشد، و از سوي ديگر نيز برتري پايداري پياز كاران نسبت به سيب زميني كاران در مديريت كنترل آفات و بيماري ها مي باشد.

According to FAO statistics of the one-third of the world population still are envisaging with food deficiency. Hence, it clearly shows this fact that the conventional agricultural systems in achieving the human needs of food is relatively unsuccessful, yet, with some furthers adverse environmental effects. Thus, sustainable agriculture has been considered as the most effective solution for this matter by experts. Because of the roles and importance of agriculture in the economy and in employment of Jiroft County and due to the vegetablesʹ place in consumersʹ health, this study has been accomplish with the aim of comparing the sustainable agricultural practices in onions, potatoes and tomatoes produced in Jiroft in 2008-2009 production year. For this purpose 197 farmers were selected throught the appropriate stratified random sampling from their population. The results showed that 52/3 percent of producers perform unsustainable and relatively unsustainable agricultural practices and only 31 and 16/7 percent of them are within the relatively sustainable and sustainable classes respectively. The results of multivariate analysis of variance show that potatoes farms are located in some more unsuitable circumstances than the onions and tomatoes farms. The results also showed that the causes of sustainability in agricultural operations of tomatoes producers compared with onions and potatoes producers is in their better management of weed control, cultivation and soil fertility. On the other hand superior sustainability of onions producers is in their pests and diseases control management as compared with that of potatoes producers.