بررسي عوارض بلند مدت ناشي از قطع عضو و ميزان رضايت از پروتز در جانبازان، با قطع عضو بالاي زانو يك طرفه استان تهران

Efficacy of long-term outcomes and prosthesis satisfaction in war related above knee amputees of Tehran

چكيده مقدمه: آمپوتاسيون يكي از مختل كننده‌ترين و آسيب رسان‌ترين وقايع احساسي است، كه يك فرد ممكن است در زندگي خود تجربه كند. افرادي با قطع عضو پس از دريافت پروتز، الگوهايي از راه رفتن را اتخاذ مي‌كنند كه سبب ايجاد دردهايي مثل درد كمر، درد مفصل ران و درد در پاي مقابل مي‌شود. با وجود شيوع بالاي دردها در افرادي با قطع عضو، آمار دقيقي از آن‌ها در جانبازان جنگ تحميلي در دست نيست؛ در حالي كه براي بهبود درد ممتد در افرادي با قطع عضو، نياز به برنامه‌هاي توان‌بخشي و درماني موثر است. هدف از اين مطالعه، بررسي عوارض بلند مدت ناشي از قطع عضو و ميزان رضايت از پروتز در جانبازان با قطع عضو بالاي زانوي يك طرفه در استان تهران در سال 1387 بود. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع توصيفي- مقطعي بوده، بر روي 61 نفر از جانبازان استان تهران با قطع يك طرفه اندام تحتاني از بالاي زانو، روي زانو و لگن انجام گرفت. روش جمع‌آوري داده‌ها با استفاده از ترجمه فارسي پرسشنامه Prosthesis evaluation questionnaire بود كه روايي و پايايي آن در زبان انگليسي مورد تاييد است. همچنين ميزان رضايت از پروتز فعلي افراد با گزينه‌هاي خيلي زياد، زياد، متوسط، كم و خيلي كم سنجيده شد. يافته‌ها: 5/88 درصد افراد از حس خيالي، 77 درصد از درد خيالي، 1/36 درصد درد در اندام باقيمانده، 33 درصد درد در اندام مقابل و 1/72 درصد كمر درد داشتند. 67/19 درصد افراد از پروتز فعلي خود رضايت خيلي زياد را گزارش كردند. نتيجه‎گيري: طبق مطالعه حاضر بيشترين شيوع درد در قطع اندام تحتاني به ترتيب مربوط به حس خيالي، درد اندام خيالي، كمر درد، درد اندام باقيمانده و درد در اندام سمت مقابل بود و بيش از نيمي از افراد از پروتز فعلي خود رضايت متوسط به بالا داشتند. كليد واژه‌ها: قطع عضو، درد خيالي، حس خيالي، رضايت.

Abstract Introduction: Amputation is one of the most deleterious events that one may experience throughout his/her life. Gait patterns adopted by Amputees with prosthesis can cause such various types of pain as back pain, hip joint pain and contra lateral pain. Knowledge about existing problems associated with amputated limb can be useful in making decisions about appropriate treatment plans and rehabilitation programs for these patients. The aim of this study was to evaluate long-term outcomes and prosthesis satisfaction in persons with war-related above-knee amputations. Materials and Methods: Sixty-one Iranian subjects with above knee amputation were requested to fill out the Persian version of prosthesis evaluation questionnaire (PEQ) and to judge whether they were satisfied with their current prosthesis. Results: Phantom sensation, phantom pain, residual limb pain, lateral limb pain and back pain was respectively reported in 88.5%, 77%, 36.1%, 33% and 72.1% of the subjects. Moreover, it became evident that 19.67% of the subjects were truly satisfied with their current prosthesis. Conclusion: According to study results, phantom sensation, phantom pain, back pain, residual limb pain and pain in the lateral limb are the most prevalent outcomes of war related amputations. Satisfaction rates were higher than moderate in more than half of the patients studied. Keywords: Limb loss, Phantom pain, Phantom sensation, Satisfaction.