نگاشت توليدات علمي و جايگاه ايران در حوزه علوم كتابداري و اطلاع‌رساني در پايگاه وب آو سايِنس طي سال‌هاي 2009-1994

Mapping of Iran’s Scientific Publication and Position in the Field of Library and Information Science in the Website of “Web of Science” During 1994-2009

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسي توليدات علمي حوزه علوم كتابداري و اطلاع‌رساني كشور ايران در محدوده زماني 2009-1994 است. روش: روش پژوش حاضر تحليل استنادي است. جامعه پژوهش را كليه مدارك (مقاله، گزارش، نقد و بررسي، ...) ارايه شده در حوزه علوم كتابداري و اطلاع‌رساني توسط كشور ايران تشكيل مي‌دهد كه طي سال‌هاي 1994 تا 2009 وارد پايگاه وب آو ساينس شده‌اند. به منظور جست‌وجوي اين مدارك در پايگاه، ابتدا كليه نشريات مربوط به حوزه علوم كتابداري و اطلاع‌‌رساني كه در قسمت JCR پايگاه وب آو ساينس نمايه شده‌ بودند، شناسايي شدند كه مشتمل بر 61 مجله بود. سپس ميزان توليدات علمي كشور ايران در 61 مجله حوزه علوم كتابداري و اطلاع‌رساني نمايه شده در پايگاه وب آو ساينس مورد بررسي قرار گرفت. علاوه بر آن رشد سالانه انتشارات كشور براساس رگرسيون نمايي نيز محاسبه گرديد. يافته‌ها: براساس ميزان R2 مربوط به رشد سالانه توليدات علمي، ميزان رشد كشور ايران طي 16 سال مورد بررسي معني‌دار است (05P < /). نتايج نشان داد كه كشور ايران طي سال‌هاي مورد بررسي نرخ رشد 33 درصدي داشته است. بررسي نوع مدارك نيز نشان داد كه مجموع 96 ركورد كشور ايران در 4 قالب مختلف و تنها به زبان انگليسي ارايه شده است كه بيش‌ترين قالب متعلق به مقاله بود. با بررسي ضريب تاثير مجلات نيز مشخص شد كه نويسندگان كشور ايران بيش‌تر در مجلاتي دست به انتشار زده اند كه ضريب تاثير پاييني داشتند. بالاترين ضريب تاثير متعلق به مجله JOURNAL OF INFORMETRICS بود كه تنها 2 مدرك از كشور ايران در آن منتشر شده است. در ادامه، خوشه هاي شكل گرفته در نقشه تاريخ‌نگاشتي براساس «ال سي اس» و «جي سي اس» همراه با برترين هاي اين حوزه علمي به‌تصوير كشيده شده است. نتايج نشان داد كه موقعيت جغرافيايي، هم زباني و هم موضوعي در ميزان استنادها در سطح جهاني و محلي تاثيرگذار است. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر سعي دارد توليدات علمي كشور ايران در حوزه علوم كتابداري و اطلاع‌رساني را مورد بررسي قرار دهد تا بتواند چشم اندازي را براي سياست گذاران و مديران پژوهشي ارايه دهد.

Purpose: This research was conducted with the aim of evaluating Iran’s scientific populations in the field of library and information science during 1994-2009. Methodology: Citation analysis was used. The population under study included all documents (paper, report, critical paper, etc.) presented by Iranian researchers in the field of library and information science which have indexed in “Web of Science” website during 1994-2009. In order to search for these documents in this database, initially all journals related to LIS which are indexed in the JCR unit of the “Web of Science” website were identified (61 journals). Then, Iran’s scientific publications in these 61 LIS journals were investigated. Besides, annual growth of Iran’s publications was calculated based on exponential regression. Findings: According to R2 value related to annual growth of scientific publications, Iran’s rate of scientific growth during the mentioned 16 years has been significant (P < 0.05). The results indicated that Iran has gained a 33% growth rate during the years under study. Investigation of the document types showed that the Iran’s 96 records were presented in four different formats and only in English, and the highest populated format was “paper”. Furthermore, evaluation of the journals’ impact factor revealed that Iranian researchers have published their papers more in journals with low impact factors. The highest impact factor belonged to the “Journal of Informatics”, in which only two papers from Iran were published. Also, the clusters in the historiography mapping based on LCS and GCS are depicted, as well as the top researchers in this field. The results showed that the geographical location, speaking with the same language, and working on the same topic are effective on the number of citations at global and local levels. Originality: It is an effort to study the scientific publications of Iran in the field of LIS, so as to provide an insight for policy-makers and research managers.