بررسي اثر محلول پاشي ساليسيليك اسيد بر برخي خصوصيات بيوشيميايي دو رقم كلزا (Brassica napus L.) تحت شرايط تنش سرما

Study of Foliar Application of Salicylic Acid on some Biochemical Properties of Two Canola Cultivars (Brassica napus L.) under Cold Stress Condition

دماي پايين به عنوان يك عامل محدودكننده توليدات گياهي به شمار مي‌رود. در اين تحقيق اثر محلول پاشي ساليسيليك اسيد بر برخي خصوصيات بيوشيميايي دو رقم كلزا با درجه تحمل متفاوت به سرما مورد بررسي قرار گرفته است. ساليسيليك اسيد در 4 غلظت 0، 100، 200 و 400 ميكرو مول در مرحله روزت دو رقم كلزا RGS (بهاره و حساس به سرما) و LICORD (پاييزه و متحمل به سرما) محلول‌پاشي گرديد. نمونه‌گيري از كرت ها 24 ساعت بعد از محلول پاشي انجام شد. مقدار كلروفيل a و b، كلروفيل كل (a+b)، كاروتنوييد ها، آنتوسيانين، فلاونوييدها، پراكسيداسيون ليپيد ها ي غشا ، پرولين و مقدار قند اندام هوايي و ريشه مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه سرما (بدون كاربرد ساليسيليك اسيد) باعث كاهش مقدار كلروفيل a، b، كلروفيل كل، كاروتنوييد و قند هاي محلول در رقم حساس به سرما شد، اما رقم مقاوم داراي برتري معني‌داري در صفات ذكر شده نسبت به رقم حساس بود. همچنين مقدار پراكسيداسيون ليپيدي غشا اندام هوايي در رقم مقاوم نسبت به رقم حساس بيشتر بود. محلول پاشي ساليسيليك اسيد در غلظت هاي پايين باعث افزايش معني‌دار مقدار كلروفيل a، b، كلروفيل كل، كاروتنوييد، آنتوسيانين، فلاونوييد، پرولين و قند هاي محلول شد. در حالي كه سبب كاهش معني‌داري در پراكسيداسيون ليپيدي غشا در هر دو رقم گرديد. افزايش رنگيزه هاي فتوسنتزي، پرولين و قند ها و كاهش پراكسيداسيون ليپيدي غشا نشان‌دهنده كاهش خسارت اكسيداتيو و نقش ساليسيليك اسيد در افزايش تحمل كلزا در برابر سرما مي‌باشد. در اين آزمايش مشاهده شد كه ساليسيليك اسيد در غلظت هاي پايين‌تر از 200 ميكرومول در رفع آسيب اكسايشي نقش موثر دارد ولي غلظت 400 ميكرومول ساليسيليك اسيد خود سبب بروز تنش در گياه مي‌گردد.

Cold stress is considered as a restricting factor in plant production. Recently, many different compounds were applied to minimize the harmful effects of stress. In this study, the effects of foliar application of salicylic acid was studied on some biochemical properties of two different cold resistant canola cultivars. Salicylic acid was sprayed at four concentrations (0, 100, 200 and 400 µM) on RGS (Spring canola, sensitive to cold) and LICORD (Winter canola, resistant to cold). Leaf samples were collected after 24 h after spraying. The effects of salicylic acid and cold stress on the quantity of chlorophyll a, b, total chlorophyll, carotenoid, anthocyanin, flavonoids, proline, lipid peroxidation )MDA) and sugar contents in leaves and root of canola plants were investigated. The results showed that under cold conditions chlorophyll a and b, total chlorophyll, carotenoids and sugar contents decreased in sensitive spring canola but lipid peroxidation in leaves of sensitive spring canola significantly increased. Salicylic acid spray significantly increased chlorophyll a, b, total chlorophyll, carotenoid, anthocyanin, flavonoids, proline and sugar contents but decreased significantly MDA content in both cultivars. Salicylic acid increased photosynthetic pigments and sugars along with reduction in peroxidation of lipids indicated damage reduction caused by oxidative stress. In conclusion, salicylic acid in concentrations of lower than 200 µM had a significant role on mitigation of oxidative-stress damage.