بررسي ويژگي هاي ميكرومورفولوژيك خاك هاي مالي سولز تحت تاثير تناوب هاي زراعي مختلف

Comparison of micromorphological properties of Mollisols under different crop rotations

هدف از اين مطالعه بررسي تاثير تناوب هاي زراعي مختلف اراضي جنوب گرگان رود بر ويژگي هاي ميكرومورفولوژيك خاك بود. به اين منظور، سه زمين زراعي شامل تناوب پنبه - گندم، كلزا- گندم و برنج - گندم در مجاورت هم با مديريت يكسان انتخاب و در هر يك از تناوب ها پروفيل شاخص حفر شد . نمونه برداري در زمان محصول اول انجام ، و از تمام افق ها نمونه هاي دست نخورده براي تهيه مقاطع نازك بر داشته شد . هر كدام از اراضي حداقل به مدت 15 سال در تناوب مورد نظر بودند. مشاهده هاي ميكرومورفولوژيكي خاك نشان داد كه تناوب پنبه - گندم به دليل حفظ ماده آلي قابل توجه، حضور جانوران خاك زي بيش تر و فضولات ناشي از آن كه حفره هايي از نوع كانال و واگ هاي درشت با م يكروساختمان مطلوب خرده اسفنجي ايجاد كرده ، كيفيت مطلوب تري داشته است . همچنين ندول هاي تيپيك و بزرگ آهك و آهك سيتومورفيك در اين تناوب ديده شد . در تناوب برنج- گندم تعداد كانال ها كم تر و به دليل غرقابي شدن زمين و از بين رفتن ساختار خاك، بيش تر حفره ها از نوع واگ هاي ريز و صفحه اي همراه با ميكروساختمان مكعبي بدون زاويه با تمايز ضعيف و توده اي بود . در حالي كه در تناوب كلزا- گندم ميكروساختمان مكعبي بدون زاويه با تمايز م توسط تا خوب غالب بوده كه از نظر كيفيت خاك حالت بينابين دو تناوب ديگر بود.

The aim of this study was to investigate the effect of different crop rotations on soil micromorphological properties in southern Gorgan River plain. Therefore three cultivated lands including cotton-wheat, canola-wheat and rice-wheat were selected adjacent to each other with same management and typical profiles were dug in each of rotations. Sampling were carried out in the first harvesting season and undisturbed samples from all of the horizons were collected for the preparation of thin sections. Each of the rotations had been practiced at least for 15 years. The soil micromorphological observations indicated that the cotton-wheat rotation was in first place with regard to the soil quality because of maintaining considerable organic matter, presence of higher terrestrial animals and excrement that has created voids of channel and large vugh type with favorite crumb microstructure. Moreover typic and large nodules of calcite and cytomorphic calcite were also observed. In the rice-wheat rotation, the channels were lower and voids were mainly of fine vughs and planar type. The microstructure was weakly separated subangular blocky and massive because of being flooded and also loosening of soil structure. While in the canola-wheat rotation, microstructure was of subangular blocky with moderately separated to well separated type and had an intermediate place between two other rotations with regard to soil quality