سنگ شناسي و جايگاه زمين‌ساختي سنگ هاي آذرين ترشيري در منطقه ي دوكوهه (جنوب غرب بيرجند)

Petrology and tectonic setting of Tertiary Igneous rocks in Dokuhe area (South-West of Birjand)

سنگ هاي آذرين ترشيري در جنوب‌غربي بيرجند درون نهشته‌هاي فليشي كرتاسه برونزد دارند. اين توده‌ها بر اساس بررسي هاي سنگ نگاري و نتايج تجزيه ي شيميايي عبارتند از ميكروكوارتزمونزوديوريت، تراكي‌آندزيت، آندزيت و داسيت. بافت غالب آن ها پورفيري با زمينه ريزدانه است. فنوكريست هاي آن از پلاژيوكلاز، هورنبلند و بيوتيت تشكيل شده اند. پلاژيوكلازها داراي منطقه‌بندي اند. پيروكسن، كوارتز و كاني‌هاي كدر نيز در زمينه مشاهده مي شود. در اغلب نمونه‌ها، هورنبلند داراي حاشيه سوخته است. سرشت ماگمايي اين سنگ ها از نوع آهكي-قليايي به حاشيه فعال قاره‌اي وابسته اند. اين سنگ ها از عناصر نادر خاكي سبك و عناصر ليتوفيل بزرگ يون غني‌شدگي و از عناصر نادر خاكي سنگين تهي‌شدگي نشان مي‌دهند. بي‌‌هنجاري منفي نيوبيوم و غني‌شدگي از عناصر ليتوفيل بزرگ يون دليلي بر خاستگاه ماگماي به وجود آورنده‌ي اين سنگ ها از ذوب‌بخشي با درجه ي پايين يك گوشته‌ي غني شده در بالاي يك زون فرورانش يا ورقه اقيانوسي فرورونده است كه طي صعود دستخوش آلايش پوسته‌اي شده‌ است.

In southwest of Birjand, the Tertiary igneous rocks have oxposed in Cretaceous flysch type deposits. These bodies are made of micro quartzmonzodiorite, trachyandesite, andesite and dacite. The main texture in these rocks is porphyry. Their phenocrysts are plagioclase, hornblende and biotite. Plagioclases contain zoning. Pyroxene, quartz and opaque minerals are in groundmass. Often, hornblendes have burned rims. These rocks have calc-alkaline nature and have formed in an active continental margin. These rocks enriched in LREE and LILE and depleted in HREE. However, negative Nb anomalies as well as enrichment in LILE implied in generation of these rocks by a low grade partial melting of an enriched mantle in a subduction zone or subducted oceanic slab that during ascend to higher level of crust, undergone crustal contamination.